ရွားပ္ေဖာ္ရ္ ဖိုဣရ္ (မဟာဗႏၵဳလ ေရကန္)
----------------------------------------------------------
ေအာက္ပံုတို႔မွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ႐ိုက္ကူးခဲ့ေသာ ရွားပ္ေဖာ္ရ္ ဖိုဣရ္၌ ႐ိုကေလးမ်ား ရႊံ႕လူး ျမ ဴ ထူးေနပံုျဖစ္ပါတယ္။ (#႐ိုေက်ာင္းသားမ်ား_အင္အားစု ဖစ္ဘုတ္ စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္။)
အာရ္ကာန္ျပည္ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေဟာင္းတစ္ခုျဖစ္ေသာ ေဘာလီဘာဇား (ခ) ၾကိမ္ေခ်ာင္းသည္ သမိုင္းဝင္ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္ခဲ့သည့္ အေလွ်ာက္ သမိုင္းဝင္ အေမြအႏွစ္မ်ားႏွင့္လည္း ၾကြယ္ဝပါတယ္။ အဲ့ ထဲမွ တစ္ခုက ရွားပ္ေဖာ္ရ္ ဖိုဣိရ္ [Shaab or Foir] ေခၚ မဟာဗႏၶဴလေရကန္ျဖစ္တယ္။ Shaab မွာ ဗိုလ္ ဟု အဓိပၸာယ္ရၿပီး Foir မွာ ေရကန္ ျဖစ္တယ္။
ေမာင္းေတာေျမာက္ပိုင္း၊ ေဘာ္လီဘာဇား (ယခု ၾကိမ္ေခ်ာင္း) ေက်းရြာအုပ္စုရိွ ေျမာက္ရြာ ၊ ေမာင္းေတာ-ေအာင္သေျပလမ္း၏ အေရွ႕ဘက္ မနီးမေဝးတြင္ တည္ရွိသည္။ ေရကန္ဧရိယာသည္ ၁-ဧက ခန္႔ရွိျပီး ေရျပင္တြင္ ပဒုမၼၾကာပန္းနွင့္ ေဗဒါပင္မ်ား လႊမ္းၿခံဳေနသည္။ ေရကန္ကို ေဘာ္လီမိ်ဳးႏြယ္စုမွ ပိုင္ဆိုင္ၾကသည္။ မဆလေခတ္တြင္ ဌာေနစစ္တပ္ စခန္းမွ သိမ္းယူခဲ့သည္။ နစက -ေ ေခတ္တြင္ အနီးရွိ ရခိုင္-နတလရြာမွ ေခါင္းႀကီးလူ အခိ်ဳ႕က ထိုေရကန္ကို အဓမၼ သိမ္းယူခ့ဲသည္။ ယေန႔ ရခိုင္-နတလတို႔က ငါးေမြးျမဴၿပီး စီးပြားရွာၾကသည္။
ဒီေနရာဟာ ၁၈၂၄ ခု ေမလတြင္ စစ္သူႀကီး မဟာဗႏၶဳလသည္ ျဗိတိသွ်ကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ခုခံတိုက္ခိုက္ခဲ့ေသာ ပန္းဝါတိုက္ပြဲ [ရာမူး] အသြားအျပန္၌ အဆိုပါေနရာတြင္ စခန္းခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္တယ္။ ဒီေနရာတြင္ တိုက္ပြဲတစ္ခုလည္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္ဟု ရာဇဝင္ရိွတယ္။ ပန္းဝါတိုက္ပြဲတြင္ စစ္သူႀကီး မဟာဗႏၶဳလသည္ တပ္အင္အားကို ပိုမိုေတာင့္တင္းေစရန္ ေမာင္းေတာေဒသမွ ရဲမက္ေတြနဲ႔ ေျခခ်င္းတပ္မ်ားျဖင့္ ျပန္လည္အားျဖည့္ခဲ့ေၾကာင္း ေရွး ႐ိုေတးခ်င္းမ်ားအရ သိရတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္သာ မဟာဗႏၶဳ၏ စစ္ေၾကာင္းတြင္ အင္အား ၄၀၀၀ ခန္႔ ရိွမည္ဟု ၿဗိတိသွ်တို႔က ခန္႔မွန္းထားေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ အင္အား ေသာင္းေက်ာ္အထိ သိသိသာသာ တိုးလာေၾကာင္း သမိုင္းတြင္ေတြ႕ရသည္။ တိုက္ပြဲ၌ ၿပိဳင္ဖက္ ႏွစ္ဖက္စလံုး၌ ဗုဒၶဘာသာဝင္ႏွင့္ အိစၥလာမ္ဘာသာဝင္ အာရ္ကာန္ျပည္သားမ်ား ရိွေနေၾကာင္းကို ေစာဒကတက္ရန္ေတာင္ မလိုေတာ့ပါ။ ဤေဒသမွ ေရွးလူႀကီးတို႔၏ ပါးစပ္ရာဇဝင္အရလည္း ေမာင္းေတာေဒသမွ တပ္သားမ်ားဝင္ခဲ့ေၾကာင္း အတပ္ေျပာၾကတယ္။ ပန္းဝါတိုက္ပြဲတြင္ က်ဆံုးသူတို႔မွာ ေဘာလီဘာဇားသားမ်ားလည္း ပါဝင္ၾကသည္ဟု ဤေက်းရြာသားတို႔ ယံုၾကည္ၾကသည္။
ေရကန္၏ အေနာက္ဖက္တြင္ ကုန္းေမာ့ ေျမမလြတ္တစ္ခုရိွတယ္။ အဲ့ေနရာဟာ တိုက္ပြဲ၌ က်ဆံုးသူေတြကို ျမုပ္ႏွံခဲ့ေသာ ေနရာျဖစ္တယ္။ (အဲ့ဒီေနရာမွာ တိုက္ပြဲတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့တယ္ဟု ယူဆတယ္။ ဘယ္လို တိုက္ပြဲေတာ့ အေထာက္အထားနဲ႔ ေျပာဖို႔ ခဲယဥ္းလွတယ္။ ေဒသခံလူႀကီးေတြရဲ႕ ယူဆခ်က္ ေနာက္တစ္ခု ရိွတယ္- ပန္းဝါတိုက္ပြဲ အၿပီး ရန္ကုန္သို႔ တပ္ျပန္ေခၚသြားရာ အဂၤလိပ္တို႔၏ လုပ္ႀကံမႈျဖင့္ စစ္သူႀကီး မဟာဗႏၶဳလသည္ ဤေနရာ၌ပင္ က်ဆံုးခဲ့တယ္တဲ့။) ျဖူးမေခ်ာင္း ကမ္းၿပိဳ၍ အိုးအိမ္ ပ်က္စီးသြားသည့္ သူတို႔ကို ဒီေနရာအနီးပတ္ဝန္က်င္၌ ေနရာခ်ေပးခဲ့သည္။ ထို႔မွ ေရကန္အနီး ေဆာ္ရ္ဖာရာ (ေျမာက္ရြာ) ဆိုျပီး ရြာတစ္ရြာတည္လာသည္။ ရြာမတည္ခင္ ထိုေနရာသည္ ေတာခ်ံဳ ထူထပ္ေသာ ေနရာတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ရြာတည္ၿပီး ရြာသားမ်ားက ေရကန္အေနာက္ဘက္ရိွ ကုန္းေမာ့ ေနရာ၌ အိမ္ေဆာက္ရန္ ေျမတူးခဲ့ေသာအခါ လူ႕အ႐ိုးစုမ်ားကို ေတြ႕ရိွရသည္။ ထိုေန႔မွ ယင္းေနရာသည္ တိုက္ပြဲက်ဆံုးသူမ်ားကို ျမွပ္ႏွံခဲ့သည့္ သခ်ၤဳႋင္းျဖစ္သည္ဟု ေရွးလူႀကီးတို႔၏ စကားကို ႏိႈင္းယွဥ္ကာ ယံုၾကည္ၾကသည္။ ယေန႔တိုင္ ထိုေနရာတိုတြင္ အိမ္အေဆာက္အအံုမ်ား မေဆာက္ၾကေပ။ ေျမနက္နက္ တူးလွ်င္ အ႐ိုးစုမ်ားသာ ေပၚသည္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေခတ္တြင္ သက္ဆိုင္ရာမွ သမိုင္းကို ေလ့လာကာ အေနာက္ဖက္ ကန္ေပါင္ေပၚ၌ မဟာဗႏၶဳလေရကန္ဟု ေက်ာက္တိုင္တစ္ခု စိုက္တူးေပးခဲ့သည္။
အာရ္ကာန္ေျမႀကီး တစ္ဝန္း၌ ႐ိုဟင္ဂ်ာ သမိုင္းမ်ား မိႈလိုေပါက္ ရိွေနေသာ္လည္း မသာမာသူတို႔၏ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ကိုယ့္ဖက္သာ ဆြဲေကာက္ေနတဲ့အတြက္ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ ႐ိုသမိုင္း ျမန္မာျပည္သူအားလံုးထိ မေရာက္ျခင္းသာျဖစ္သည္။
#(လူထုဝဏၰ ေရးသားသည္။)