ကရူးဆိတ္စစ္ပြဲ၊ အပိုင္း (၄ - ဇာတ္သိမ္း)

ကရူးဆိတ္စစ္ပြဲ
*******************
အပိုင္း (၄ - ဇာတ္သိမ္း)
။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
ေယရုဆလင္ကို ျပန္လည္ေအာင္ျမင္ျခင္း
-----------------------------------------------------

ယရုဆလင္ကိုေအာင္ျမင္အျပီးဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ရဲ ့ေရွ ့ေမွာက္မွာ
ခရစ္ယာန္စစ္တပ္လက္နက္ခ်ေနပံု သရုပ္ေဖာ္ပန္းခ်ီကား

အပိုင္း(၃)မွာေတာ့ မြတ္စလင္ကမာၻကိုကရူးဆိတ္ေတြကိုေတာ္လွန္ဖို ့အတြက္ စတင္တပ္လွန္ ့ခဲ့သူ အမိရ္ အီမဒ္ အလ္- ဒီန္ ဇန္ဂီ ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္ဖခင္ရဲ ့အရိုက္အရာကိုဆက္ခံခဲ့တဲ့ သားေတာ္ ႏူးရ္ အလ္- ဒီန္ ဇန္ဂီ ေခၚ ဇန္ဂီေလးက အီဂ်စ္ကိုသိမ္းဖို ့ၾကိဳးစားတဲ့ကရူးဆိတ္ေတြကိုခုခံတုိက္ခိုက္ဖို ့ အတြက္ ကာ့ဒ္မ်ိဳးႏြယ္၀င္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ရွီကူးဟ္ကိုဦးေဆာင္ေစလႊတ္ခဲ့တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးရွီကူးဟ္ အီဂ်စ္ကိုေအာင္ႏုိင္ျပီး အစာအိမ္ေ၀ဒနာနဲ ့ကြယ္လြန္တဲ့ေနာက္ တူျဖစ္သူ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္က အီဂ်စ္အမိရ္ျဖစ္လာခဲ့တာကိုဖတ္ရႈခဲ့ရမွာပါ။

အီဂ်စ္ကိုဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္အုပ္ခ်ဳပ္ျပီးမၾကာခင္မွာ သူနဲ ့သူ ့ရဲ ့မူလအမိရ္ျဖစ္သူ ဇန္ဂီေလးတို ့ၾကားအာဏာယွဥ္ျပီး ပဋိပကၡေနာုက္တစ္ခုျပန္ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို ့ ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသံုးသပ္သူေတြကေတာ့သံုးသပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဆလဟ္အလ္-ဒီးန္က ဒီသံုးသပ္ခ်က္ေတြကိုပယ္ခ်ခဲ့ျပီး သူ ့အေနနဲ ့ဇန္ဂီေလးအေပၚသစၥာခံဆဲျဖစ္ေၾကာင္းနဲ ့ဇန္ဂီေလးနဲ ့ ပူးေပါင္းျပီး ကရူးဆိတ္ေတြကိုဆက္လက္ေတာ္လွန္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း တံု ့ျပန္ခဲ့တယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ဖန္ဆင္းရွင္ရဲ ့ စီမံခ်က္အရ ဆလဟ္-အလ္ဒီးန္တစ္ေယာက္ မြတ္စလင္ကမာၻရဲ ့ျပိဳင္ဘက္ကင္း အမိရ္ျဖစ္လာဖို ့အေၾကာင္းဖန္ခဲ့တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ၁၁၇၄ခုႏွစ္မွာ ဇန္ဂီေလးကြယ္လြန္သြားခဲ့တာေၾကာင့္ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ကေတာ့ အီဂ်စ္နဲ ့ ဆီရီးယားရဲ ့တစ္ေယာက္ထဲေသာအမိရ္ျဖစ္လာျပီး သူ ့ရဲ ့ပိုင္နက္ဟာလည္း ပါလက္စတုိင္းနယ္ေျမေတာ္ရဲ ့ ပတ္ပတ္
 လည္ေနရာ ထိေအာင္ က်ယ္ျပန္ ့လာခဲ့တယ္။

ကရူးဆိတ္စစ္တပ္ကိုျပင္းထန္တဲ့ထိုးစစ္ဆင္မႈေတြ မျပဳလုပ္ခင္ပထမဆံုးအေနနဲ ့ႏိုးၾကားလာတဲ့မြတ္စလင္ကမာၻၾကီး စည္းလံုးညီညြတ္မႈရွိမရွိကို ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ကေစ့စပ္ေသခ်ာေအာင္စတင္လုပ္ေဆာင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဆံုးသတ္ သြားတဲ့အီဂ်စ္ရွီးယိုက္ဖာတီမစ္မင္းဆက္ရဲ ့လက္က်န္အဖြဲ ့တစ္ခုျဖစ္တဲ့ (Assassins) လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္သူ မ်ားအဖြဲ ့ကို ရွင္းဖုိ ့ၾကိဳးစားခဲ့တယ္။ Assassinsအဖြဲ ့ကသူတို ့ရဲ ့ႏိုင္ငံေရးဆုိင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ေတြျပည့္၀ဖို ့အတြက္ မြတ္စလင္နဲ ့ ကရူးဆိတ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြကို ေရြးသတ္တတ္တဲ့အဖြဲ ့လည္းျဖစ္တယ္။ သူတို ့အဖြဲ ့ရဲ ့အေႏွာင့္အယွက္အဟန္ ့ အတားေတြရွိေနေပမယ့္လည္း ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္က မြတ္စလင္ေတြကို တစုတေ၀းထဲျဖစ္ေအာင္စုစည္းႏုိင္ခဲ့ျပီး ကရူးဆိတ္စစ္တပ္ကိုရင္ဆုိင္တုိက္ခုိက္ဖို ့အတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေအာင္ျပင္ဆင္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

မြတ္စလင္ကမာၻၾကီးတစုတေ၀းထဲညီညြတ္ဖို ့အတြက္လည္း ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ကအခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ေပးဆပ္ခဲ့ရေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ၁၁၈၀ျပည့္ႏွစ္အေစာပိုင္းမွာေတာ့ သူ ့ရဲ ့စစ္တပ္က ကရူးဆိတ္ေတြသိမ္းပိုက္ထားတဲ့ ျမင့္ျမတ္တဲ့နယ္ေျမေတာ္ကိုျပန္လည္ရယူဖို ့အဆင္သင့္ျဖစ္လာခဲ့ပါျပီ။ ကရူးဆိတ္ေတြသိမ္းပိုက္ထားတဲ့နယ္ေျမေတြ မွာ လည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၈၀အရင္ကမြတ္စလင္ကမာၻမွာျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္အတုိင္းျဖစ္ေနတာကိုသြားေတြ ့ရ တယ္။ သူတို ့ေတြဟာလည္း စည္းလံုးညီညြတ္မႈျပိဳကြဲေနၾကျပီး ျမိဳ ့ နီးနားခ်င္းေတြ၊ ျမိဳ ့စားေတြအခ်င္းခ်င္းအာဏာလု၊ အာဏာျပိဳင္ျပီး စစ္ခင္းေနၾကတယ္။ ဒါကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ စည္းလံုးမႈျပိဳကြဲရင္ ရန္သူအေရွ ့မွာ သားေကာင္လိုလည္စင္းေပးရတတ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကိုေပၚလြင္ေစပါတယ္။ အဓိကရန္သူနဲ ့မရင္ဆုိင္ခင္သစၥာေဖာက္ေတြကိုအရင္ဆံုးရွင္းလင္းခဲ့တာကိုလည္းေတြ ့ျမင္ခဲ့ရတဲ့အတြက္ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ရဲ ့ေခါင္းေဆာင္မႈအရည္အခ်င္းကို ထင္သာျမင္သာရွိေစခဲ့တယ္။ အတုယူစရာနဲ ့သံေ၀ဂယူစရာသမုိင္းမွတ္တမ္းေတြပါ။ ၁၁၈၂ခုႏွစ္မွာေတာ့ ကရူးဆိတ္ေတြသိမ္းပိုက္ထားတဲ့နယ္ေျမထဲကို ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ရဲ ့စစ္တပ္ၾကီးစတင္ေျခခ်ခဲ့ျပီး ျပင္သစ္ကရူးဆိတ္စစ္သားေတြနဲ ့ေနာက္ဆံုးပိတ္တုိက္ပြဲကိုဆင္ႏႊဲ ခဲ့တယ္။

ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္အတြက္အထူးအေရးပါျပီး အႏၱရာယ္ၾကီးတဲ့ ကရူးဆိတ္ဘက္ကရန္သူေခါင္းေဆာင္ကေတာ့ ေရးေနာလ္ ေအာ့ဖ္ ခ်က္တင္လံုပါ။ ခ်က္တင္လံုကေတာ့ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္သူတစ္ေယာက္ျဖစ္ျပီး သူအပိုင္စားရတဲ့နယ္ေျမထဲမွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြကို အျမဲတေစဒုကၡေပးသူတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့အျပင္ ဟဂ်္ဘုရားဖူးခရီးစဥ္သြားေရာက္တဲ့ ကႏၱရခရီးသြားဘုရားဖူးမြတ္စလင္ေတြကို ၾကားျဖတ္တိုက္ခုိက္သူလည္းျဖစ္တယ္။ ခ်က္တင္လံုဟာ အင္မတန္ကိုအတင့္ရဲသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ျပီး အစၥလာမ္ဘာသာရဲ ့အထြဋ္ျမတ္ဆံုးနယ္ေျမေတာ္ႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ မကၠာဟ္နဲ ့မဒီနာကို တစ္ခါထက္ပိုတဲ့ျခိမ္းေျခာက္မႈေတြနဲ ့ ရန္စခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒီလိုရန္စမႈကိုဘယ္လိုမွသည္းမခံႏုိင္တဲ့ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ကေတာ့ ေရးေနာ္လ္ေအာ့ဖ္ ခ်က္တင္လံုကို ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က်အျပစ္ေပးဖို ့အတြက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္ပါေတာ့တယ္။

ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ခ်ခဲ့တဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္က၁၁၈၇ခုႏွစ္မွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဟတၱင္တိုက္ပြဲမွာအေကာင္အထည္ေပၚလာတယ္။ ဒီတုိက္ပြဲမွာ ကရူးဆိတ္စစ္တပ္က မြတ္စလင္ေတြကိုရင္ဆုိင္ဖို ့အတြက္ ေယရုဆလင္မွာရွိတဲ့ သူတို ့ရဲ ့စစ္သားအမ်ားစုကို စစ္ေျမျပင္ကို ေခၚခဲ့တယ္။ မြတ္စလင္စစ္တပ္ကိုခုခံဖို ့ကရူးဆိတ္စစ္အင္အား ႏွစ္ေသာင္းရွိခဲ့ျပီး မြတ္စလင္ေတြဘက္ကေတာ့ စစ္အင္အား သံုးေသာင္းနဲ ့ရင္ဆုိင္တိုက္ခိုက္မွာျဖစ္တယ္။ ကႏၱာရစစ္ခ်ီတပ္တဲ့ စစ္ေၾကာင္းမွာ စစ္သားေတြဟာ သတၳဳခ်ပ္၀တ္တန္ဆာေတြ အျပည့္အစံုနဲ ့စစ္ခ်ီလာေပမယ့္လည္း ေရအလံုအေလာက္မသယ္ေဆာင္လာခဲ့တဲ့ကရူးဆိတ္စစ္တပ္ဟာ ဒုကၡအၾကီးအက်ယ္စေတြ ့ပါေတာ့တယ္။ မြတ္စလင္စစ္တပ္နဲ ့တုိက္ပြဲရင္ဆိုင္ခ်ိန္မွာေတာ့ ကရူးဆိတ္စစ္သားေတြက မတ္တပ္ရပ္ျပီးလမ္းေလွ်ာက္ဖို ့ေတာင္ အင္အားခပ္ယဲ့ယဲ့ပဲက်န္ရွာေတာ့တယ္။ မြတ္စလင္စစ္တပ္ရဲ ့ေၾကာက္ခမန္းလိလိထိုးစစ္ဆင္မႈေၾကာင့္ ကရူးဆိတ္စစ္သားေတြ ကစဥ့္ကလ်ားထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့အျပင္ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ အင္မတန္အလိုရွိေနတဲ့ ေရးေနာလ္ေအာ့ဖ္ ခ်က္တင္လံုကိုလည္း သံု ့ပန္းအျဖစ္အရွင္ဖမ္းဆီးႏုိင္ခဲ့တယ္။ တျခားဖမ္းဆီးရမိခဲ့တဲ့ ကရူးဆိတ္သံု ့ပန္းေတြအေပၚမွာ ၾကင္နာခဲ့ေပမယ့္လည္း ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္တစ္ေယာက္ကေတာ့ သူ ့ရဲ ့အမ်က္ကို မထိန္းႏုိင္ခဲ့ပဲ ခ်က္တင္လံုကိုကိုယ္တုိင္ကိုယ္က်ကြက္မ်က္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီျပစ္ဒဏ္ခတ္မႈကေတာ့ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ရဲ ့သမုိင္းမွာ အၾကံေပးေတြရဲ ့အၾကံကိုမေစာင့္ဆုိင္းပဲ ကိုယ္ပိုင္တယူသန္သေဘာထားနဲ ့ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ သူ ့ရဲ ့တစ္ခုထဲေသာလုပ္ရပ္အျဖစ္မွတ္တမ္း၀င္သြားခဲ့ပါတယ္။

ကရူးဆိတ္စစ္တပ္ကိုအရိႈက္ထိုးႏုိင္လိုက္တဲ့ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ရဲ ့စစ္တပ္အတြက္ေတာ့ ေယရုဆလင္ကိုခ်ီတက္ဖို ့ အတြက္ လြယ္ကူသြားခဲ့ပါျပီ။ စစ္ခ်ီတက္ရာလမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာလည္း ခုခံမႈပါးပါးကိုသာ ၾကံဳရေတာ့တယ္။ ၁၁၈၇ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂ရက္ေန ့မွာေတာ့ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ဦးေဆာင္တဲ့ မြတ္စလင္စစ္တပ္ၾကီးက ျမင့္ျမတ္တဲ့ေတာ္ ၀င္နယ္ေျမရဲ ့ျမိဳ ့ေတာ္ကိုကရူးဆိတ္ေတြလက္ေအာက္ကေနတဖန္ျပန္လည္ေအာင္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဒီလိုျပန္ေအာင္ႏုိင္ဖို ့ အတြက္ ၈၈ႏွစ္ ၂လနဲ ့၁၇ရက္ အတိအက်ၾကာျမင့္ခဲ့တယ္။

ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ရဲ ့ျမင့္ျမတ္တဲ့ကိုယ္က်င့္တရား၊ သနားၾကင္နာတတ္တဲ့စိတ္ေနစိတ္ထားနဲ ့ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈကို မလိုလားတဲ့သေဘာထားကိုေယရုဆလင္ျမိဳ ့ေအာင္ႏုိင္အျပီးမွာ ရွင္းလင္းျပတ္သြားစြာျမင္ေတြ ့ခဲ့ရတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၈၈ႏွစ္တာကာလ ကရူးဆိတ္စစ္တပ္ေယရုဆလင္ကိုေအာင္ႏုိင္တုန္းက ေသြးတဲ့ေျခမ်က္စိဖံုးတဲ့အထိမြတ္စလင္ျမိဳ ့ သားေတြကိုရက္စက္စြာသတ္ျဖတ္ခဲ့ေပမယ့္လည္း ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ကေတာ့ ဆန္ ့က်င္ဘက္လုပ္ရပ္မ်ိဳးကိုလုပ္ျပႏုိင္ ခဲ့တယ္။ ေယရုဆလင္မွာေနထုိင္တဲ့ခရစ္ယာန္အားလံုးကိုျငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ ့ျမိဳ ့ထဲကေန ထြက္ခြါခြင့္ျပဳခဲ့တယ္။ ဒါတင္မကေသးပဲ အခြန္အနည္းငယ္ေဆာင္လိုက္တာနဲ ့တင္ ကိုယ္ပိုင္ပစၥည္းဥစၥာအားလံုးသယ္ေဆာင္သြားႏုိင္ဖို ့စီစဥ္ေပးခဲ့တယ္။ ဆင္းရဲသားေတြနဲ ့အခြန္ေငြမေပးေဆာင္ႏုိင္သူေတြ (ဒီေခတ္ပိုက္ဆံနဲ ့တြက္မယ္ဆိုရင္ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ေကာက္ခံ တဲ့အခြန္ေငြက ေဒၚလာ ၅၀ပဲရွိတယ္လို ့သိရ)ကို ျမိဳ ့ထဲကေန အခမဲ့ထြက္ခြါခြင့္ျပဳခဲ့တယ္။ ျခံဳငံုေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျမိဳ ့ သူျမိဳ ့သားအားလံုးကိုျမိဳ ့ထဲကေန ျငိမ္းခ်မ္းစြာထြက္ခြါခြင့္ျပဳခဲ့တယ္လို ့ဆိုႏုိင္ပါတယ္။

ေယရုဆလင္ကိုမြတ္စလင္ေတြလက္ထဲကေနတဖန္ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ဖို ့အတြက္ ၁၁၈၉ခုႏွစ္မွာ ဥေရာပသား ကရူးဆိတ္ေတြၾကိဳးစားလာျပန္တယ္။ ဒီတစ္ၾကိမ္ခ်ီတက္လာတဲ့ကရူးဆိတ္စစ္တပ္ကိုေတာ့ နာမည္ၾကီး အဂၤလိပ္ဘုရင္ ျခေသၤ့ႏွလံုးသားပိုင္ရွင္လို ့တင္စားခဲ့ရတဲ့ ဘုရင္ရစ္ခ်က္က ဦးေဆာင္ခဲ့တယ္။ရစ္ခ်က္နဲ ့ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္တို ့အၾကား တိုက္ပြဲေပါင္းမ်ားစြာဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီးေနာက္မွာေတာ့ ကရူးဆိတ္စစ္တပ္က စစ္ရံႈးနိမ့္ခဲ့ျပီး ျမင့္ျမတ္တဲ့နယ္ေျမေတာ္ ေယရုဆလင္ဟာ မြတ္စလင္ေတြလက္ထဲမွာပဲဆက္လက္တည္ရွိခဲ့တယ္။ ဒီတိုက္ပြဲေတြမွာလည္း ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ဟာ သူ ့ရဲ ့ထိပ္တန္းစိတ္ေနစိတ္ထားနဲ ့စစ္မွန္တဲ့သူရဲေကာင္းတစ္ဦးပီသမႈကိုဆက္လက္ျပသႏုိင္ခဲ့တယ္။ တိုက္ပြဲတစ္ခုမွာ ရစ္ခ်က္တစ္ေယာက္သူ ့ျမင္းအသတ္ခံလိုက္ရတာျမင့္ရေတာ့ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ကမြတ္စလင္စစ္တပ္ထဲကျမင္း တစ္ေကာင္ကို ယူျပီး လက္ေဆာင္ျပန္ေပးခဲ့တယ္။ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ေျပာခဲ့တာကေတာ့ “ဘယ္ေခါင္းေဆာင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကမွ ကိုယ္ပိုင္ျမင္းမရွိပဲ စစ္တပ္ကိုဦးေဆာင္ဖို ့ဆိုတာမျဖစ္ႏုိင္ဘူး”တဲ့။ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ရဲ ့ရက္ေရာမႈနဲ ့ၾကင္နာမႈဟာ ဥေရာပခရစ္ယာန္ေတြရဲ ့ပါးစပ္ဖ်ားမွာ အမႊမ္းမတင္ပဲေနလို ့မရေအာင္ ျဖစ္ခဲ့ျပီး ရန္သူမြတ္စလင္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေပမယ့္လည္း ခရစ္ယာန္ေတြရဲ ့ေလးစားသမႈကိုရယူႏုိင္ခဲ့တယ္။

ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္မြတ္စလင္ကမာၻကိုေခါင္းေဆာင္မႈနဲ ့အတူ စည္းလံုးညီညြတ္တဲ့မြတ္စလင္ေတြရဲ့ေခတ္တစ္ေခတ္ကို ထူေထာင္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ကြယ္လြန္ေသဆံုးျပီးေနာက္ပိုင္းမွာလည္းသူထူေထာင္ခဲ့တဲ့ အိုက္ယူဘီမင္းဆက္ (ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ မမ္လြခ္)က သူ ့ရဲ ့အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စံနစ္အတုိင္းေရွ့ဆက္ခဲ့ျပီး မြတ္စလင္ေတြကို စည္းလံုးညီညြတ္မႈရွိေအာင္ ရာစုႏွစ္အတန္ၾကာဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားႏုိင္ခဲ့တယ္။ ျမင့္ျမတ္တဲ့ပါလက္စတုိင္းနယ္ေျမနဲ ့ ေယရုဆလင္ျမိဳ ့ေတာ္ဟာ မြတ္စလင္ေတြရဲ ့အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ၁၉၁၇ခုႏွစ္ထိေအာင္တည္တံ့ခဲ့ေပမယ့္လည္း ပထမကမာၻစစ္ ျဗိတိသွ်ကိုလိုနီရဲ ့ က်ဴးေက်ာ္မႈေၾကာင့္ ေနမ၀င္အင္ပါယာလက္ေအာင္ကိုက်ဆံုးသြားခဲ့ျပန္ပါတယ္။

ဆလဟ္ အလ္-ဒီးန္ရဲ ့ေခတ္က လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကရွိခဲ့ေပမယ့္လည္း သူ ့ေခတ္အခါကမြတ္စလင္ေတြကရူးဆိတ္စစ္ ပြဲကာလမွာ စည္းလံုးညီညြတ္မႈျပန္လည္ရရွိခဲ့ပံုကို ဒီေခတ္မြတ္စလင္ကမာၻအေနနဲ ့ျပန္လည္အတုယူသင့္ေၾကာင္း တင္ျပရင္း ကရူးဆိတ္စစ္ပြဲသမုိင္းကို ဒီေနရာမွာတင္နိဂံုးခ်ဳပ္အပ္ပါတယ္။

ကိုးကား > Hodgson, M. (1961). The Venture of islam . (Vol 2). Chicago: University of Chicago Press.
Maalouf, A. (1984). The Crusades Through Arab Eyes. New York: Schocken.

အပိုင္း (၁) ဖတ္ရႈ ့ရန္ > http://goo.gl/bbAkoK
အပိုင္း (၂) ဖတ္ရႈ ့ရန္ > http://goo.gl/LSHQwb
အပိုင္း (၃) ဖတ္ရႈ ့ရန္ > http://goo.gl/8MdoLW

ခ်စ္ခင္ေလးစားလွ်က္ …
11:28 PM
20/7/2014
(စတီဗင္)