Stages of Pregnancy ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အဆင့္မ်ား

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ က်န္းမာေရး

Stages of Pregnancy ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အဆင့္မ်ား
---------------------------------------------------------

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တာဟာ (LMP) ေနာက္ဆံုး ရာသီလာတဲ့ရက္ကေန စတြက္ရင္ ပ်မ္းမွ်
ရက္သတၲပါတ္ေပါင္း (၄ဝ) ၾကာတယ္။ ကိုယ္ဝန္ကို (၃) လ စီ (၃) ပိုင္း
ခြဲျခားေလ့လာတယ္။ First trimester ပဌမ ၃ လ၊ Second trimester ဒုတိယ ၃ လ
နဲ႔ Third trimester တတိယ ၃ လလို႔ ေခၚၾကတယ္။
1. ပဌမ ၃ လဆိုတာ သေႏၶစတည္ခ်ိန္ကေန ေနာက္ ၁၂ ပါတ္အထိ။
2. ဒုတိယ ၃ လဆိုတာ ၁၃ ပါတ္ကေန ၂၇ ပါတ္အထိ၊
3. တတိယ ၃ လဆိုတာ ၂၈ ပါတ္ကေန ေမြးတဲ့အထိ။

၁-၁၂ ပါတ္ ကိုယ္ဝန္ မိခင္ေလာင္းမွာ ဘာေတြေျပာင္းလဲလာသလဲ။
• ေဟာ္မုန္းအေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ ကိုယ္ခႏၶာ စနစ္တိုင္းလိုလိုမွာ
အေျပာင္းအလဲေတြ အမ်ားၾကီးျဖစ္လာေစတယ္။
• လစဥ္ရာသီ မလာေတာ့ဘူး။
• စိတ္ပိုင္းေရာ ရုပ္ပိုင္းမွာပါေျပာင္းလာတယ္။
• ေမာပန္းလြယ္မယ္။
• ရင္သား နာတယ္၊ ပိုၾကီးထြားလာမယ္။
• ႏို႔သီးထိပ္ဖ်ားလဲ သိသိသာသာျဖစ္လာမယ္။
• အစာမေက်သလိုျဖစ္လာမယ္။ ပ်ိဳ႕ခ်င္-အန္ခ်င္ျဖစ္မယ္။
• Morning sickness ေခၚၾကတယ္။
• အစားအစာ တမ်ိဳးမ်ိဳးကို တပ္မက္မႈ ခ်ဥ္ျခင္းတပ္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• စိတ္မူ ေျပာင္းလာႏိုင္တယ္။
• ဝမ္းခ်ဳပ္တတ္တယ္။
• ဆီးခဏခဏသြားခ်င္မယ္။ • ေခါင္းကိုက္မယ္။
• ရင္ပူမယ္။
• ကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုးလာမယ္။ အန္တာ၊ အစာမစားခ်င္တာမ်ားရင္ အေလးခ်ိန္က်ႏိုင္တယ္။
• စားခ်ိန္၊ အိပ္ခ်ိန္ေတြ ေျပာင္းလာတတ္တယ္။ အစားကို နဲနဲ နဲ႔
ခဏခဏစားခ်င္လာမယ္။ ကိုယ္ဝန္ရင့္လာနဲ႔ ဒီလိုခံစားေနရတာေတြ ေကာင္းလာမယ္။
တခ်ိဳ႕မွာေတာ့ ေတာက္ေလွ်ာက္ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနတတ္တယ္။
ရက္သတၲ (၄) ပါတ္ သေႏၶသား
• ကေလးဦးေႏွာက္နဲ႔ ခါးရိုးမၾကီးထဲက အာရံုေၾကာၾကီး စတင္ျဖစ္ေပၚလာျပီ။
• ႏွလံုးလဲ စတင္ျဖစ္လာျပီ။
• ေျခ-လက္ျဖစ္လာမဲ့ အရာလဲ ေပၚလာျပီ။
• သေႏၶသားဟာ တလကၼရဲ႕ ၂၅ ပံု ၁ ပံု အရွည္ရွိလာျပီ။

ရက္သတၲ (ဂ) ပါတ္ သေႏၶသား
• အဓိကအဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြ ျဖစ္ေပၚလာျပီ။ ကိုယ္ရယ္-ေခါင္းရယ္ရွိလာျပီ။
• ႏွလံုးခုန္တာ စည္းခ်က္က်က်ၾကားရျပီ။
• ေျခေတြ-လက္ေတြ ရွည္လာျပီ။ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ ပီျပင္လာျပီ။
• ေယာက္်ားေလး-မိန္ကေလး ခြဲျခားျဖစ္လာျပီ။
• မ်က္လံုးက မ်က္ႏွာေရွ႕ထြက္ျပဴလာျပီ။ မ်က္ရစ္ေပၚလာျပီ။
• ခ်က္က်ိဳးကို ေကာင္းေကာင္းျမင္လာရျပီ။
• ရက္သတၲ (ဂ) ပါတ္အကုန္မွာ သေႏၶသားက ကေလးငယ္ေလး၊ လူသားေလးလို
ပီျပင္လာျပီ။ တလကၼအထိ ရွည္လာျပီ။ အေလးခ်ိန္ တေအာင္စရဲ႕ ၈ ပံု ၁
ပံုရွိလာျပီ။ (၁ ေအာင္စ = ၂၈႕၃ ဂရမ္)

ရက္သတၲ (၁၂) ပါတ္ သေႏၶသား
• အာရံုေၾကာေတြနဲ႔ ၾကြက္သားေတြ တြဲလုပ္ႏိုင္လာၾကျပီ။
• လက္သီးဆုပ္တတ္လာျပီ။
• အျပင္ပန္းအရ ေယာက္်ားလိင္အဂၤါ၊ မိန္းမ လိင္အဂၤါေတြ ျမင္လာႏိုင္ျပီ။ ပဌမ
၃ လေနာက္မွာ (အာလ္ထြာေဆာင္း) ရိုက္ရင္ ေမြးမဲ့ကေလးရဲ႕ လိင္ကိုသိႏိုင္ျပီ။
• မ်က္ခြံေတြ ၾကီးထြားလာေနတဲ့ မ်က္လံုးကို ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ပိတ္ထားမယ္။
၂၈ ပါတ္ထိ မဖြင့္ဘူး။
• ဦးေခါင္း ဖြံ႔ထြားေနတာ ေႏွးလိုက္ျပီ။ ကိုယ္ပိုင္းက ပိုၾကီးထြားလာမယ္။
၃ လကၼအထိရွည္လာျပီ။ တေအာင္စအထိ ေလးလံလာျပီ။

• ရက္သတၲ (၁၃-၂၈) ပါတ္ သေႏၶသား ကိုယ္ဝန္ ဒုတိယ (၃) လ
• မ်ားေသာအားျဖင့္ ကိုယ္ဝန္ ဒုတိယပါတ္ဟာ ပဌမပါတ္ထက္ ေနရထိုင္ရ
သက္သာေကာင္းမြန္ၾကတယ္။ ပ်ိဳ႕ခ်င္၊ အန္ခ်င္တာေတြ၊ အားကုန္တာေတြ
ေပ်ာက္သြားျပီ။ အသစ္အေျပာင္းအလဲေတြေတာ့ ရွိလာမယ္။ ဗိုက္ေဖါင္းလာတာက
ပိုသိသာလာမယ္။ အထဲက ကေလးလႈတ္တာ သိလာမယ္။ ကေလးက ေျခနဲ႔ကန္တာလဲ
သတိထားမိမယ္။

ရက္သတၲ (၁၆) ပါတ္ သေႏၶသား
• ေညာင္းတာ၊ ကိုက္တာ၊ ခါးနာတာျဖစ္လာမယ္။ ေပါင္-ေျခသလံုးေတြ နာႏိုင္တယ္။
• ဗိုက္၊ ေပါင္၊ ရင္သား၊ တင္ပါးေတြမွာ အေၾကာျပတ္တဲ့ အရာေတြ ထင္လာမယ္။
• ရင္သားထိပ္က အေရာင္ပိုမဲလာမယ္။
• ခ်က္ကေန ေအာက္တည့္တည့္ တန္းေနတဲ့ ခပ္မဲမဲ မ်ဥ္းေၾကာင္းထင္လာမယ္။
• ပါး၊ ႏွာေခါင္း၊ အေပၚႏႈတ္ခမ္း၊ နဖူး စတဲ့ေနရာမွာ အေရာင္ရင့္တဲ့
အစက္အေပ်ာက္ေတြေပၚလာႏိုင္တယ္။
• မ်က္ႏွာ ဘယ္ဘက္နဲ႔ ညာဘက္ ခပ္ဆင္တူတူျဖစ္လို႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္
မ်က္ႏွာဖံုးလို႔ ေခၚၾကတယ္။
• လက္ေတြမ်ာ ထံုက်င္က်င္ျဖစ္လာတာကို Carpal tunnel syndrome
(ကာပယ္လ္-တာနယ္လ္-ဆင္ဒရုမ္း) ေခၚတယ္။
• ဗိုက္၊ လက္ဖဝါး၊ ေျခဖဝါးေတြ ယားႏိုင္တယ္။ တကယ္လို႔ ပ်ိဳ႕-အန္တာ၊
အသား-ဆီးဝါတာ၊ အစားပ်က္တာ၊ အားကုန္တာေတြနဲ႔ယားတာ တြဲျဖစ္ရင္ေတာ့
ဆရာဝန္ျပပါ။ အသဲကို စစ္ေဆးဘို႔ လိုမယ္။
• ေျခသလံုး၊ လက္၊ မ်က္ႏွာေတြ ေရာင္ႏိုင္တယ္။ တကယ္လို႔ ေရာင္တာက မ်ားတယ္။
ဆီးအနည္ပါေနမယ္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုးတာ မ်ားမယ္ဆိုရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။

ရက္သတၲ (၁၆) ပါတ္ သေႏၶသား
• ၾကြက္သားေတြ၊ အရိုးေတြ ပိုျဖစ္ေပၚလာၾကျပီ။ အရိုးစနစ္က ပိုျပည့္စံုလာျပီ။
• အေရျပားလဲ ျဖစ္လာျပီး ပါးလြန္းလို႔ ဒိုးယိုေပါက္ျမင္ရသေလာက္ဘဲ။
• Meconium ငယ္ခ်ီး ဆိုတာ ျဖစ္လာျပီ။ အူေတြက စလႈတ္ရွားလာေနျပီ။
• ပါးစပ္က စုပ္တဲ့ တံု႔ျပန္မႈ စလုပ္ႏိုင္လာျပီ။
• အရွည္ ၄-၅ လကၼ နဲ႔ အေလးခ်ိန္ ၃ ေအာင္စရွိလာျပီ။

ရက္သတၲ (၂ဝ) ပါတ္ သေႏၶသား
• ပိုလႈတ္ရွားတတ္လာျပီ။
• Lanugo ေခၚတဲ့ ကိုယ္ေမႊးႏုေလးေတြက တကုိယ္လံုးဖံုးေနျပီ။ Vernix ေခၚတဲ့
ဖေယာင္းလိုအရာလဲရွိလာျပီ။
• မ်က္ခံုးေမႊး၊ မ်က္ေတာင္ေမႊး၊ လက္သည္း-ေျခသည္းေတြ ျဖစ္လာျပီ။
• အၾကားအာရံုရွိလာျပီ။ မ်ိဳခ်တတ္လာျပီ။
• ၆ လကၼရွည္ျပီး ၉ ေအာင္စ ေလးလာျပီ။

ရက္သတၲ (၂၄) ပါတ္ သေႏၶသား
• Bone marrow ရိုးတြင္းျခင္ဆီျဖစ္လာလို႔ ေသြးဥေတြထုတ္လုပ္လာျပီ။
• Taste buds လွ်ာမွာ အရသာခံႏိုင္တဲ့ အဖုေလးေတြျဖစ္လာျပီ။
• လက္ေဗြ၊ ေျခေဗြေတြျဖစ္လာျပီ။
• ေခါင္းမွာ တကယ့္ဆံပင္ျဖစ္လာျပီ။
• အဆုပ္ေတြျဖစ္လာျပီ။ အလုပ္ေတာ့မလုပ္ေသးဘူး။
• Startle reflex ေခၚတဲ့ ရုတ္တရက္တခုခုကေန ထိခိုက္ေစသလိုမ်ိဳး
သက္ေရာက္မႈရွိတာကို အလုိလို တံုး႔ျပန္ႏိုင္စြမ္းဆိုတာ ရွိလာျပီ။ ဥပမာ
မ်က္စိကို ကာကြယ္ဘို႔ မ်က္ေတာင္ပိတ္ျပစ္တာမ်ိဳး။ လက္ေတြကလဲ အဲလိုသေဘာ
လုပ္တတ္လာျပီ။ ဦးေႏွာက္ ေအာက္ေျခကေန လုပ္ေပးတာျဖစ္တယ္။
• အိပ္တတ္၊ နိးတတ္လာျပီ။
• ေယာက္်ားေလးဆိုရင္ ဗိုက္ထဲမွာ စျဖစ္ခဲ့တဲ့ က်ားအစိဟာ ကပ္ပဲ့အိတ္ထဲဆင္းလာျပီ။
• မိန္းကေလးဆိုရင္ သားအိမ္၊ မ်ိဳးဥအိမ္ေတြ ေနသားတက်ျဖစ္လာျပီ။
• အရပ္က ၁၂ လကၼရွည္ျပီ။ အဆီကုိစုေဆာင္းတတ္လာလို႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တက္လာမယ္။
၁ ေပါင္ခြဲေလးလာျပီ။

တတိယ (၃) လပိုင္း ရက္သတၲ (၂၉-၄ဝ) ပါတ္
• အသက္ရွဴရတာ နဲနဲခက္လာမယ္။ ကိုယ္လက္သန္႔ရွင္းဘို႔ ခဏခဏသြားရမယ္။
ၾကီးထြားလာတဲ့ကေလးက ဆီးအိမ္နဲ႔ အစာေဟာင္းအိမ္ေတြကို ဖိလာလို႔ျဖစ္ရတယ္။
• စိတ္ပိုင္းခံစားရတာ ေျပာင္းလာမယ္။ ကေလးအတြက္ စိုးရိမ္တာေရာ
ဝမ္းေျမာက္တာပါ စိတ္ထဲမွာ လႊမ္းမိုးလာမယ္။
• ရင္ပူမယ္။
• ေျခ-လက္-မ်က္ႏွာ ပိုေရာင္လာတတ္တယ္။
• လိပ္ေခါင္းရွိလာမယ္။
• ရင္သားက တင္း-နာမယ္။ ညွစ္ၾကည့္ရင္ Pre-milk ႏို႔ဦးရည္ၾကည္ေခၚတဲ့
Colostrums ထြက္မယ္။
• ခ်က္ကစူလာမယ္။
• အိပ္ရတာခက္လာမယ္။
• သားအိမ္ဝက ေျပာင္းလာမယ္။ ပိုပါးျပီး ေပ်ာ့လာမယ္။ Effacing ေခၚတယ္။

ကိုယ္ဝန္ ၃၂ ပါတ္
• ကေလးအရိုးေတြအားလံုး ျဖစ္ေျမာက္လာျပီ။ ေပ်ာ့ေနေသးတယ္။
• ေျခကန္တာ သန္လာျပီ။
• အလင္းေရာင္ရရင္ မ်က္စိမွိတ္တတ္-ဖြင့္တတ္ျပီ။
• အေရးပါတဲ့ (ကယ္လ္စီယမ္) နဲ႔ သံဓါတ္ေတြကို ေလွာင္ထားႏိုင္လာျပီ။
• အရင္ကရွိေနခဲ့တဲ့ Lanugo အေရျပားႏုေလးေတြေနရာ တကယ့္အေရျပား အစားထိုးလာျပီ။
• အေလးခ်ိန္က တိုးသထက္တိုးလာတယ္။ ၇ ရက္တပါတ္မွာ ဂ ေအာင္စႏွဳန္းတိုးလာမယ္။
အခုဆိုရင္ ၁၅-၁၇ လကၼအရပ္ရွိျပီ။ ၄ ေပါင္၊ ၄ ေပါင္ခြဲေလးလာျပီ။

ကိုယ္ဝန္ ၃၆ ပါတ္
• အေပၚဖံုး Vernix ဖေယာင္းလႊာ ပိုထူလာမယ္။
• အဆီပိုမ်ားမယ္။ သားအိမ္ထဲမွာ သူကပိုၾကီးလာလို႔ အရင္ကေလာက္
လႈတ္ရွားမရျဖစ္လာတယ္။ ၁၆-၁၉ လကၼ နဲ႔ ၆-၆႕၅ ေပါင္ရွိလာျပီ။

၃၇-၄ဝ ပါတ္
• ၃၇ ပါတ္ျပည့္ရင္ လေစ့ျပီလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။
• အမ်ားဆံုးကိုယ္ဝန္ေတြမွာ ကေလးေခါင္းက ေအာက္ဖက္မွာ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ရွိလာျပီ။

Dr. တင့္ေဆြ