Tuesday, February 28, 2023

Ek Hotár Dui Lobzó


အနက္တူ စကားလံုးကြဲမ်ား [Ek hotár Dui Lobzó]

[႐ိုဟင္ဂ်ာေဝါဟာရပေဒသာ က႑]


ဘာသာစကားတိုင္းသည္ ေခတ္အေလ်ာက္ ေျပာင္းလဲသြားတတ္ေသာ သေဘာရိွသည္။ ေခတ္ကာလ ေရွ႕ဆက္လာသည္ႏွင့္အမွ် အခ်ဳိ႕စကားလံုးမ်ား၏ ေလယူေလသိမ္းမ်ား တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲလာၾကသည္။ ပတ္ဝန္းက်င္မွ ေမြးစားစကားလံုးမ်ား ထိုးေဖာက္ဝင္ေရာက္လာတတ္ၾကသည္။ စကားလံုးအသစ္မ်ားလည္း တီထြင္သံုးစြဲလာတတ္ၾကသည္။ ဤသို႔ ေျပာင္းလဲမႈအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ အနက္တူစကားလံုးမ်ား တိုးပြားလာၾကသည္။ ေရွးေဟာင္းစကားလံုးမ်ား အသံုးနည္းလာတတ္ၾကသည္။ အခ်ိန္မီ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈအားနည္းပါက ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည့္အထိ ရိွႏိုင္သည္။ 


ဤပို႔စ္တြင္ အနက္တူ စကားလံုးကြဲ အခ်ဳိ႕ကို ေဖာ္ျပေပးပါမည္။ စကားလံုးကြဲျပားေသာ္လည္း အနက္အဓိပၸာယ္တူသည္ဟု ဆိုရာတြင္ အခ်ဳိ႕စကားလံုးမ်ားသည္ ရာႏႈန္းျပည့္ အနက္တူေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕မွာမူ သူ႕ေနရာႏွင့္သူ အသံုးဝင္မႈအေပၚ အနက္အဓိပၸာယ္ အနည္းငယ္ကြဲလြဲမႈရိွသည္ကို ေတြ႕ရိွရပါမည္။ ေအာက္ပါ အနက္တူ စကားလံုးကြဲ အခ်ဳိ႕ကို ေလ့လာၾကရေအာင္-


Andha ~ Boda = ဥ

Ailla ~ Mozur = အေစခံ

Ara ~ Tiyanra = ျခံစည္း႐ိုး

Bátdani ~ Thak = ထမင္းခ်ဳိင့္

Bazu ~ Hamis = အက်ႌ

Beça ~ Nek = လင္ေယာက်္ား

Beçi ~ Mug = ဇနီးမိန္းမ

Biinggi zal ~ Gaala zal = ပိုက္

Bilding ~ Kutha = တိုက္အိမ္

Bossi ~ Gaala = ဇလံု

Bozi ~ Bábi = မရီး

Canthar ~ Zuta = ဖိနပ္

Céri ~ Hatta = ေလွကား

Cémith ~ Cílmeçi = ဘိလိပ္ေျမ

Cíyana ~ Salák = လိမၼာေသာ

Cirá ~ Matá = ေခါင္း

Cóin ~ Fúñwaijjá = မိတ္ေဆြ

Cóinno ~ Melithéri = စစ္တပ္

Dabai ~ Daru = ေဆးဝါး

Daktor ~ Hákim = သမားေတာ္

Dándha ~ Gúroni = အဖံုး

Dengga ~ Nou = ေလွ

Dhoñr ~ Bóddha = ႀကီးမားေသာ

Dhudhu gari ~ Motor sairkol = ဆိုက္ကယ္

Dhula ~ Hárañg = ျခင္း

Dii ~ Bor foir = ကန္ႀကီး

Doir ~ Handail = 

Duwar ~ Kebar = တံခါး

Egana ~ Giñyat = ေဆြမ်ဳိး

Fath ~ Firá = ခံု

Failla ~ Decci = အိုး

Falong ~ Soiñ = ကုတင္

Fanká ~ Fórfori = ပန္ကာ

Fecák ~ mut = ဆီး

Fethi ~ Sónduk = ေသတၱာ

Fólonso ~ Lelín = ဝရံတာ

Fut ~ Fua = သား

Fúk ~ Kíl = ခ်က္

Garí ~ Rot = ယာဥ္

Golti ~ Álda = လမ္းၾကား

Gul gór ~ Átina = အိမ္ေရွ႕ခန္း

Gul isa ~ Kiyáñra = ဂဏန္း

Guli ~ Bonduk = ေသနတ္

Gusól ~ Háiñs = ရာသီေပၚသည္။

Hanjja ~ Taak = က်ီ

Háñtura ~ Marttul = တူ

Hábar jahañs ~ Pelin = ေလယာဥ္ပ်ံ

Hala murá ~ Faar = ေတာင္တန္း

Hoddá ~ Haññ = ခြက္

Hoil ~ Hoijja = ခိုက္ရန္

Hólméçi ~ Couk = ေျမျဖဴ

Hou gorer ~ Ouler = အန္႔ပ်ဳိ႕သည္

Jaañs ~ Buth = သေဘၤာ

Jok ~ Moshok = ေရခရာ

Kaman ~ Sirhóndhá = ေလး

Kitab ~ Boi = စာအုပ္

Kucúm ~ Lali = ေဝွးေစ့

kumbala ~ Taimmaw = ေရအိုးစင္

Letholom ~ Letfincol = ခဲဲဲတံ

Lorí ~ Laçí = ေတာင္ေဝွ႔၊ တုုုတ္

Lunggi ~ Dúti = ပုဆိုး

Lura ~ Hotti = လိုရာအိုး

Manuic ~ Maniccó = လူသား

Masa ~ Fúlazi = စင္

Mirá hodu ~ honri = ေရႊဖ႐ံုသီး

Mocók ~ Zouk = ကရား

Mo ~ Mamu = ဦးေလး

Mothór rasta ~ Garir rasta = ကားလမ္း

Mui ~ Hála = အေဒၚ

Mukta ~ Moti = ပုလဲ

Mumbatti ~ Bumbatti = ဖေယာင္းတိုင္

Murda ~ Mora  = အေလာင္း၊ မသာ

Muwáñ ~ Kuna    = ေထာင့္

Nafit ~ Missíri = လွသာဆရာ

Nal ~ Nol = ပိုက္

Nalá ~ Gor = ေျမာင္း

Nar v~ Círa = နာဗ္ေၾကာ့

Nátun ~ Hanfúl = နားေတာင္း

Nica ~ Córak = အရက္

Ninnam ~ hámicá = အျမဲ

Nummal ~ Matárhoor = ထပတ္

Nuwal ~ Fagíth = လက္ကိုင္ပုဝါ

Oola ~ Booskhána = မီးဖိုေေခ်ာင္

Óran ~ Fudin = ေႏြရာသီ

Ossí ~ Gorba = ဧည့္သည္

Raza ~ Badcá = ဘုရင္

Ret balu ~ Dúm balu = သဲ

Rit ~ Muusóm = ရာသီ

Sál ~ bahol = အခြံ

Sebdan ~ Fitdan = ေတြးခံ

Sélen ~ Diip = ေဆးရည္

Sita ~ Sinta = ဝမ္နည္းျခင္း

Sodul ~ Tánjan = ထမ္းစင္

Sóppor ~ Dondoma = 

Sújja moris ~ Toris = င႐ုတ္႐ိုင္း

Tál ~ Soun = ပန္းကန္

Tatthi ~ Letthin = အိမ္သာ

Theñg Gari ~ Sairkol = စက္္္္ဘီး

Thiyañ ~ Khorí = ဒဂၤါး

Tóila ~ Hóilla = အိတ္

Uñíjjá ~ Sóñg = ေစာင္း

Ustat ~ Muin = ဆရာ။၊ ဂု႐ု

Waiggá ~ Mobbúl = မီးပံု

Zal ~ Záiñ = ပိုက္ကြန္

Zár ~ Zounl = ေတာ၊ ခ်ံဳ

Zañlá ~ Sommoni = လမ္းခြဆံု

Zermaic ~ Baricá = မိုးဥတု

Zun ~ San = လ၊ စႏၵာ


Saturday, February 11, 2023

ကျန်းမာရေးမှူး ဦးမြသန်း (သို့) အမေ့ခံရောင်ခြည် [၁၉၃၅-၂၀၀၉]

 

ကျန်းမာရေးမှူး ဦးမြသန်း (သို့) အမေ့ခံရောင်ခြည် [၁၉၃၅-၂၀၀၉]


             "Ashá táilé rasta neele"

ဒီဟာက ကျန်းမာရေးမှူးဦးမြသန်း အမြဲပြောဆိုဆုံးမလေ့ရှိတဲ့ စကားပုံ တစ်ပုဒ်ဖြစ်ပါတယ်။ Where is a will, there is a way ဆိုတဲ့ မူရင်းအင်္ဂလိပ်စကားပုံကိုလည်း မကြာခဏ သုံးနှုန်းပြောဆိုလေ့ရှိတယ်။ ဒါက သူရဲ့ အနှစ်သက်ဆုံး စကားပုံတွေထဲက တစ်ပုဒ်ဖြစ်တယ်။ 

ဦးမြသန်းဆိုတဲ့ နာမည်ကတော့ စာဖတ်ပရိတ်သတ်တွေအတွက် စိမ်းကားနေမှာဖြစ်ပါတယ်။ သူကတော့ နိုင်ငံကျော်ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးမဟုတ်ပေမဲ့ တိုင်းပြည်နဲ့ လူမျိုးအကျိုးကို ရှေ့တန်းတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ ရွက်ပုန်းသီးပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူထမ်းဆောင်ခဲ့ရာ ကျန်းမားရေးဝန်ထမ်းတစ်ဦးအနေနဲ့ မိမိတာဝန်ကို စေတနာမွန်နဲ့ သစ္စာရှိရှိ ကျေပွန်ခဲ့သူဖြစ်တယ်။ 

မောင်မြသန်းဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မောင်တောမြို့၊ ဘောလီဘာဇားတွင် ၁၉၃၅ ခု၌ ဖခင် ကာဇီဘောက်တာမဟ်မွတ်နဲ့ မိခင် ဒေါ်အမီနာသျှောင်ဒရီ တို့မှ ဖွားမြင်ခဲ့တယ်။ အမည်ရင်းမှာ ဒေလဝါရ်အဟ်မတ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဖခင်မှာ ဗြိတိသျှစစ်တပ်ရဲ့ တပ်တွင်းဆေးမှူးနဲ့ ဘော်လီနယ်ခံဆေးမှူး အပြင် အင်္ဂလိပ်အစိုးရခန့် တရားစီရင်ခွင့်ရ ကာဇီတစ်ဦးလည်းဖြစ်ခဲ့တယ်။ မိခင်မှာ ထင်ရှားတဲ့တိုင်းရင်းဆေးသမားတော် တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ဘော်လီမျိုးနွယ်စုမှ ဆင်းသက်လာသူဖြစ်တယ်။ ညီအစ်ကို ၆ ဦးအနက် စတုတ္ထမြောက်ဖြစ်တယ်။ မောင်မြသန်း ၁၃ နှစ်လောက်အရွယ်တွင် ဖခင် ကာဇီဘောက်တာမဟ်မွတ်ဆုံးရှာခဲ့တယ်။ မောင်မြသန်းဟာ မိခင်နဲ့ အစ်ကိုတို့ အရိပ်အောက်မှာပဲ ကြီးပြင်းလာရသူဖြစ်ပါတယ်။ 

မောင်မြသန်းဟာ ထိုခေတ်က အာမီရ်အာလီအူရ်ဒူကျောင်းမှ ၆ တန်းအထိ သင်ယူခဲ့တယ်။ နောင်တွင်ထိုကျောင်းကို ဗမာ-အင်္ဂလိပ် အမျိုးသားကျောင်းအဖြစ် ပြောင်းလဲလိုက်သောအခါ ထိုကျောင်းတွင် ဆက်လက် ပညာဆည်းပူးခဲ့တယ်။ အထက်တန်းပညာကို မောင်တောအထက်တန်းကျောင်းမှာ သင်ယူပြီးမြောက်ခဲ့တယ်။ ဗမာတပ်မတော်တွင် ဝင်ရန် စိတ်ဝင်စားခဲ့ပေမယ့် အကြောင်းအားလျော်စွာ အဆင်မပြေခဲ့ချေ။ မိဘအရင်းခံ ဆေးပညာဖက်ကို စိတ်ဝင်စားကာ ရန်ကုန် အောင်ဆန်းကွင်း ကျန်းမာရေးမှူး သင်တန်းကျောင်း (Institute of Community Health | *ယခု မကွေးသို့ ပြောင်းရွေ့တိုးချဲ့ထားတယ်။)မှ ဆေးပညာကို ဆည်းပူးခဲ့တယ်။ 

မောင်မြသန်းဟာ မောင်တောဆေးရုံး ဓာတ်ခွဲမှူးအဖြစ် စတင်အလုပ်ဝင်ခဲ့တယ်။ ၁၉၆၄ ခုတွင် ဘူးသီးတောင်ပြည်သူ့ဆေးရုံတွင် ကြီးကြပ် (၁) ဓာတ်ခွဲမှူးအဖြစ်  ၁၉၇၄ ခုထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တယ်။  ၁၉၇၄ မှ  ၁၉၈၁ ခုထိ စစ်တွေမြို့ ပြည်သူ့ဆေးရုံ အနာကြီးရောဂါဌာနတွင် ကြီးကြပ် (၂) အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တယ်။ ၁၉၈၁-၁၉၈၅  ဘူးသီးတောင် မြို့နယ်ဆေးရုံ အနာကြီးရောဂါ ဌာန ကြီးကြပ်ရေးမှူးအဖြစ်ခဲ့တယ်။ ၁၉၈၅ မှ ၁၉၉၀ အထိ သပိတ်တောင် ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာနတွင် ကျန်းမာရေးမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း၊  ၁၉၉၀ မှ ၁၉၉၅ အထိ် တောင်ပြို ကျန်းမာရေးဌာနတွင် ကျန်းမာရေးမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း အသီးသီး တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တယ်။ ၁၉၉၅ ခုတွင် ပင်စင်ယူကာ အစိုးရအမှူးထမ်းဘဝမှ အနားယူခဲ့တယ်။ ကျန်ဘဝကို မိမိရဲ့ ဇာတိမြေဘောလီဘာဇား၌ အေးချမ်းစွာ ကုန်ဆုံးခဲ့တယ်။ 

ပင်စင်စားဘဝတွင် ဆေးကုပေးခြင်းနဲ့အတူ စေတနာ့သင် ဆရာအဖြစ် ကြိမ်ချောင်း၊ လောင်ဒုံး၊ ဒုံပစ် ကျေးရွာများ၌ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုမရရှိ၍ ပညာသင်ခွင့် ဆုံးရှူံးနေတဲ့ ကလေးသူငယ်တွေကို ထထကြွကြွ စာသင်ပြပေးခဲ့တယ်။ ငွေရေးကြေးရေး အားနည်းနေတဲ့ ကျောင်းနေ ကျောင်းသူ/သားများကိုလည်း တတ်နိုင်သမျှ ငွေကြေးထောက်ပံ့လေ့ရှိခဲ့တယ်။ ကျေးလက်ဒေသက လူတွေကို အခြေခံကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပညာပေး(ရှေးဦးသူနာပြု)သင်တန်းများလည်း အခါမလပ် ပို့ချခဲ့တယ်။အခမဲ့ ဆေးကုပေးခြင်း အရေအတွက်က စံပြုဖွယ်မှတ်သားနိုင်လောက်တယ်။ ဗလီနဲ့ သာသနာ့အဆောက်အအုံတွေမှာ ရေရရှိရေးအတွက် အထူးစီမံဆောင်ရွက်ပေးလေ့ရှိခဲ့တယ်။ အဲဒါကို သူက Water Supply for All လို့ နာမည်ပေးခဲ့တယ်။ 

ကျန်းမာရေးမှူး ဦးမြသန်းဟာ မိမိတာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ်ကာလတွင် ကျန်းမားရေးပညာပေးနဲ့ ရောဂါကုသပေးခြင်းဖြင့် အသက်ပေါင်းမြောက်များစွာ ကယ်တင်ခဲ့တာတော့ ထင်ရှားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ယနေ့ထက်ထိ ကျန်ရှိနေတဲ့ သူရဲ့ နိုင်ငံနဲ့ ပြည်သူ့အကျိုးပြုကောင်းမှုစေတနာတွေကတော့-

(က) သပိတ်တောင်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ် သပိတ်တောင်ရခိုင်ရွာရှိ ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာနဟာ တဲကလေးတစ်ခု ပမာသာ ရှိခဲ့တယ်။ သူပြောင်းရွှေ့ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ်ကာလတွင် ထိုဆေးပေးခန်းတဲအိမ်ကလေးကို သူရဲ့ နေ့ညမနား ကြိုးပမ်းမှုကြောင့် ရွာသူရွာသား၏ စုပေါင်းအင်အားမှ အခိုင်အမာ တိုးချဲ့ တည်ဆောက်ပေးခဲ့သည်ကို ယနေ့အထိ ထိုရွာသားများက သူ့ကို အောက်မေ့သတိရကြတယ်။ 

(ခ) တောင်ပြိုလက်ဝဲ ကျန်းမာရေးဌာနကို ဆေးရုံကြီးအဖြစ် တိုးမြင့်ပေးရာတွင် ကျန်းမာရေးမှူး ဦးမြသန်း၏ ကြိုးပမ်းမှုက မနည်းလှချေ။ ၁၉၉၃ ခု ဗိုလ်ချုပ်ခင်ညွှန့် တောင်ပြိုလက်ဝဲခရီးစဉ်၌ ကျန်းမာရေးမှူးသည် ခင်ညွှန့်နှင့် တွေ့ဆုံကာ ကျန်းမာရေးဌာနသည် ဒေသရှိ လူနာအရေအတွက်နှင့် မကိုက်ညီကြောင်း ဆေးရုံကြီးအဖြစ် တိုးမြှင့်ပေးသင့်ကြောင်း တင်သွင်းခဲ့တယ်။ ဆေးရုံတိုးချဲ့ဆောက်လုပ်ရန် လိုအပ်ချက်တွေကိုလည်း မေးမြန်းချက်အရ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခဲ့တယ်။ ထိုဗိုလ်ချုပ်ခင်ညွှန့်ခရီးစဉ်နောက်ပိုင်းတွင် ထိုကျန်းမာရေးဌာနကို တိုက်နယ်ဆေးရုံအဖြစ် တိုးမြင့်ပေးပြီး ဆေးရုံကိုလည်း ပြန်လည်တိုးချဲ့ဆောက်လုပ်ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်တယ်။ ယခု တောင်ပြိုလက်ဝဲ၌ တည်ရှိနေတဲ့ တိုက်နယ်ဆေးရုံဟာ ကျန်းမာရေးမှူး ဦးမြသန်းရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုမှ ဖြစ်ထွန်းလာခြင်းပင်ဖြစ်တယ်။ (ထိုအချိန်က မြန်မာ့အလင်း၊ ကြေးမုံ သတင်းစာများတွင် ဗိုလ်ချုပ်ခင်ညွှန့် ခရီးစဉ်သတင်းမှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပုံတွေကို ဖော်ပြခဲ့တယ်)

တောင်ပြိုလက်ဝဲမြို့ တိုက်နယ်ဆေးရုံ၊ ၂၀၁၇ နောက်ပိုင်းက တွေ့မြင်ရတဲ့ဆေးရုံပုံ။


(ဂ) ၁၉၉၃ ဒုက္ခသည်များ ပြန်လည်လက်ခံရေးအစီအစဉ်တွင် ကျန်းမာရေးမှူးဦးမြသန်းဟာ ဆရာဝန်များအဖွဲ့မှာ ရွေးချယ်ထည့်သွင်းခံရကာ မူလအိမ်ပြန်လာတဲ့ဒုက္ခသည်တွေကို တက်တက်ကြွကြွ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးခဲ့တယ်။

(ဃ) အနာကြီးရောဂါဆိုင်ရာ အထူးကျွမ်းကျင်လို့ ဘူးသီးတောင် မြို့နယ်ဆေးရုံမှ စစ်တွေ ပြည်သူ့ဆေးရုံသို့ အထူးပြောင်းရွှေ့ခံခဲ့ရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းတစ်ဦးဖြစ်တယ်။ ပင်စင်စားဘဝမှာလည်း အနာကြီးရောဂါဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးပညာပေး ဟောပြောပွဲတွေမှာ သက်ဆိုင်ရာဆေးရုံမှ အထူးဖိတ်ခေါ်ခြင်းခံရကာ ဟောပြောလေ့ရှိခဲ့တယ်။ 

ဒီလိုဖြင့် ဦးမြသန်းဟာ သူရဲ့ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရာ ကာလတစ်လျှောက် လူမျိုးဘာသာမရွေး စေတနာထက်သန်စွာဖြင့် ပြည်သူ့အကျိုးဆောင်ခဲ့တဲ့အပြင် ပင်စားဘဝမှာပင် အများကောင်းကျိုးသယ်ပိုးခဲ့ပါတယ်။ 

မောင်မြသန်းဟာ ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် မြို့အုပ် ဖူရုက်အမတ်ရဲ့တူမ၊ ဆရာကြီး မူဟာမတ်ဟာဆောင်းရဲ့တတိယမြောက်သမီး ဒေါ်မနု (ခ) ဟူဆောင်းဂျာဟာန် (ဘော်လီ+ကာဇီ နွယ်ဖွား)နဲ့ နဖူးစာဆုံခဲ့တယ်။ သူတို့မှ သားသမီး (၉) ယောက် ထွန်းကားခဲ့တယ်။ သိန်းသိန်းနု၊ သန်းသန်းနု၊ သိန်းနု၊ သန်းသန်းထွေး သမီးလေးယောက်နဲ့ သန်းမြင့်၊ သိန်းထိုက်၊ သန်းထိုက်၊ သန်းထွန်း၊ အေးထွန်း သား(၅) ယောက်တို့ဖြစ်တယ်။ 

မှတ်ပုံတင်အမှတ် AK- ၁၅၅၅၉၄ ကိုင်ဆောင်သူ ကျန်းမာရေးမှူးဦးမြသန်းရဲ့ ညီအစ်ကိုများမှာလည်း ကျရာနေရာမှ တိုင်းပြည်နဲ့လူမျိုးအကျိုးကို သယ်ပိုးခဲ့တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်များဖြစ်ပါတယ်။ အစ်ကိုကြီး ဦးဘေဒါရ်အမတ်မှာ အင်္ဂလိပ်အစိုးရခန့် စစ်တပ်ဆေးမှူး တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည်။ ဦးနေဆာရ်အမတ် ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တွင် အတွင်းရေးမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဦးမောင်နုမှာ အထက်တန်းကျောင်းအုပ်ဆရာကြီးအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ညီ ဦးမြစိန်မှာ ပြည်နယ် ငှက်ဖျားတိုက်ဖျက်ရေးမှူးအဖြစ်လည်းကောင်း အသီးသီး တိုင်းပြည်အကျိုးပြုခဲ့သူများဖြစ်ပါတယ်။ အငယ်ဆုံးညီ ဦးမာဟ်မွတ်ကတော့ ကျောက်ဖြူပညာရေးကောလိပ်မှာ ပညာသင်နေစဉ် ကံမကောင်းစွာ ကွယ်လွန်သွားရှာတယ်။ တစ်ဦးတည်းသော ညီမ ဒေါ်နော်ဖီဇာမှာ ယနေ့ထိ သက်ရှိထင်ရှားနေဆဲ။ 

ပြည်ထောင်စု လူငယ်ရေးရာ ဗဟိုကောင်စီရဲ့ အသင်းဝင်ကတ်ပြား(ကျော့ဘက်)

ပြည်ထောင်စု လူငယ်ရေးရာ ဗဟိုကောင်စီရဲ့ အသင်းဝင်ကတ်ပြား(ရှေ့ဘက်)
ကျန်းမာရေးမှူးဟာ ရိုးရိုးရှင်းရှင်း နေတတ်သူဖြစ်တယ်။ ကလေးသူငယ်တွေကို အလွန်အမင်း ချစ်ခင်တယ်။ တစ်နေရာရာမှ ပြန်လာတဲ့အခါ သူ့လက်ထဲမှာ သူ့အနီးအနားရှိ ကလေးတွေအတွက် အမြဲမုန့်တွေ ပါလေ့ရှိတတ်တယ်လို့ ဆိုကြတယ်။ သူ ရွာမှာ လမ်းလျှောက်ထွက်တဲ့အခါ ကလေးတွေ ဝိုင်းလို့ ရှိတတ်တယ်။ ကလေးတွေအတွက်တော့ "ဒါခ်တောရ် နာနာ" ကို မြင်လိုက်တာနဲ့ စားစရာမုန့်ပဲ ပြေးမြင်တော့တယ်။ သူဟာ စာဖတ်ခြင်းနဲ့ ဒိုင်ယာရီရေးခြင်း အထူးဝါသနာပါတယ်။ အူရ်ဒူစာ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ခ်ျစာ အရေးရောအဖတ်ရော ကျွမ်းကျင်တယ်။ ဗိသုကာလက်ရာတွေကို စိတ်ဝင်စားတယ်။ အားလပ်တဲ့ အချိန်တွေဆိုရင် အိမ်မှာ သစ်သားတွေ၊ ဘိလိပ်မြေတွေနဲ့ ခုံတွေ၊ စားပွဲတွေ စင်တွေ ပုံစံအဆန်းဆန်းနဲ့ ကိုယ်တိုင်ပြုလုပ်လေ့ရှိတတ်တယ်။ တစ်ခုထူးခြားတာက သူဟာ ဘယ်လက်သန်ပေမယ့် လက်နှစ်ဖက်စလုံးနဲ့ ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင်စာရေးသားနိုင်တယ်။ အားကစားဖက်မှာတော့ ကြက်တောင်ရိုက်ကစားနည်းကို ဝါသနာအိုးပါတယ်။ 

ကျန်းမာရေးမှူး ဦးမြသန်းဟာ ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၂) ရက် ကြသပတေးနေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် မိမိရဲ့ ချစ်သားသမီးတွေနဲ့ နှုတ်ခွန်းဆက်သ၍ အလ္လာဟ်အမိန့်ခံယူသွားလေတယ်။ သူဟာ ကြာသပတေးနေ့ဖွားဖြစ်ပြီး ကြာသပတေးနေ့မှာ ကွယ်လွန်သူဖြစ်တယ်။ သူရဲ့ ရုပ်အလောင်းကို လောင်းဒုံ ကြိုက်ချောင်းရှိ ဘော်လီသင်္ချိုင်းမှာ ဒါဖနာဟ်ခဲ့ပါတယ်။   အလ္လာဟ်အသျှင်မြတ် မြင့်မြတ်သောအစား ပေးတော်မူပါစေ…အာမိန်။     


— လူထုဝဏ္ဏ

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂၊ ၂၀၂၃။




Thursday, February 9, 2023

Yusuf Estes ဘယ်သူလဲ ?

Pic: Yusuf Estes


 Yusuf Estes ဘယ်သူလဲ ?


Yusuf Estes တစ်ချိန်တုန်းကတော့ Joseph Estes ဆိုတဲ့ ခရိယာန် (Preacher) တရားဟောဆရာ ဟာ ၁၉၄၄ ခုနှစ် အမေရိကာနိုင်ငံ Texas မှာ မွေးဖွားကြီးပြင်းလာသူဖြစ်ပါတယ်။

သူရဲ့အစ္စလာမ်ဘာသာကို ကူးပြောင်းလာတဲ့ အကြောင်းအရာလေးကတော့ အရမ်းကို လေးစားအားကျစရာကောင်းလှပါတယ်။ သူတို့သားဖနှစ်ယောက်စလုံးက ခရစ်ယာန်တရားဟောဆရာတွေဖြစ်ကြသလို အရမ်းကို ဘာသာရေးကိုင်ရှိုင်းကြပြီး စီးပွါးရေးလုပ်ငန်းရှင်တွေလည်းဖြစ်ကြတယ်။ သူတို့ရဲ့အဓိက စီးပွါးရေးကတော့ ( Musical Instrument ) တေးသံတေးဂီတပစ္စည်း အရောင်းအဝယ်သာဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ရက်သူ့အဖေက အီဂျစ်နိုင်ငံသားတစ်ယောက်နဲ့ စီးပွါးရေးတွဲလုပ်မှာဖြစ်ကြောင်းပြောတော့ သူက မွစ်လင်မ်တွေနဲ့အလုပ်မလုပ်ချင်ဘူးး မွစ်လင်မ်တွေဟာ ခရိယာန်တွေရဲ့ ရန်သူဖြစ်တယ် ဘုရားသခင်ကို မယုံကြည်ကြတဲ့သူတွေ စသဖြင့်ပြောပြီး သူ့အဖေကို မလုပ်ဖို့ပြောကြားခဲ့သော်လည်းနောက်ဆုံးသူ့အဖေရဲ့ ဆန္ဒကိုသူလိုက်ရောလိုက်တယ် သူမှာလည်း အီဂျစ်က စီးပွါးရေးသမား မုဟမ္မဒ်ဆိုသူကိုရအောင် ခရိယာန်သွင်းမယ်ဆိုတဲ့စိတ်ကူးနဲ့ Texas ကနေစောင့်မျှော်ကြိုဆိုရင် မုဟမ္မဒ်နဲ့ဆုံခဲ့တယ် စဆုံတာနဲ့ သူ မုဟမ္မဒ်ကို မေးခွန်းတွေမေးတယ်။

အသင် ဘုရားသခင်ကိုလက်ခံလား ?

သူက လက်ခံတယ်လို့ပြောတယ် !

အာဒမ်၊ အေဝ၊ အီဗရာဟမ်၊ ဆော်လမွန်၊ ဂျာကွဗ် စတဲ့ တမန်တော်ကိုလက်ခံလာဆိုတော့လည်း သူလက်ခံကြောင်းပြောတယ် !

သူက မိုဇက်၊ ဂျီဇက် အကုန်လုံးလက်ခံတယ်လို့ပြောတော့ ကျနော် ( ယူဆွဖ် ) အံသြဝမ်းသာမိတယ် လွယ်ကူစွာ ခရိယာန်ဖြစ်အောင် လုပ်နိုင်မယ်လို့ယူဆခဲ့တယ်။ ကျနော်တို့ ငယ်ငယ်ကသင်ခဲ့ရတာ ကြားခဲ့ရတာက မွစ်လင်မ်တွေက ဘုရားသခင်ကိုလက်မခံသူ ဂျီဇက်ကို လက်မခံသူ သေတ္တာအမည်းရောင်ကြီး( ကဟ်ဗာဟ်ကျောင်း )ကို ကိုးကွယ်ကြသူ တစ်ရက် ၅ ကြိမ် မြေကြီးနဲ့နဖူးကို တိုက်ကြသူတွေလို့ သိထားရတော့ ကျနော်အံသြမိရင် အစ္စလာမ်ကိုလေ့လာချင်စိတ်လည်းနည်းတည်းပေါ်လာတယ်။

ဒီလိုနဲ့ပဲ ကျနော်နဲ့မုဟမ္မဒ်ခင်မင် လာကြတယ် အဲ့လိုနဲ့ပဲ ရမဇာန်လရောက် လာတော့သူ နောက်ဆုံးဆယ်ရက်ကို အေသေကားဖ်ဝင်ပြီး ဗလီမှာနေမယ်လို့ပြောတော့ ကျနော်က သူပိုက်ဆံမရှိတဲ့သူ ပလီမှာအိပ်တာဆိုတော့ အဆင့်မရှိတဲ့သူပေါ့ စသဖြင့်တွေးပြီး သူ့ကို ကျနော့်အိမ်ရအောင်ခေါ်မယ် ကျနော်သူကို ဘိုင်ဘဲလ် ( Bible ) နဲ့ သုံးပါးတစ်ဆူ ဘုရားသခင်ကိုလက်ခံလာအောင်ကြိုးပမ်းမယ်ဆိုပြီး မရမက အိမ်မှာတည်ဖို့ခေါ်လာရင်း နေ့တိုင်း ဘိုင်ဘဲလ်အကြောင်းပြောတယ် သူတိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ်နားထောင်းတယ် ဘယ်တော့မှမငြင်းဘူးး အဲ့လိုနဲ့ပဲတစ်ရက်ကျနော်သူငယ်ချင်း Priest တစ်ယောက် နေမကောင်းဖြစ်တော့ ဆေးရုံးတင်ရတယ် ကျနော်ဆေးရုံးကိုနေ့တိုင်းသွားတွေ့ရင်းမုဟမ္မဒ်ကိုပါခေါ်သွားတယ် တစ်ဖက်က Priest နဲ့ပေးတွေ့ပြီး ဒါဝသ်ပေးလို့ရအောင်ပေါ့ ဒါပေမယ့် ကျနော့်သူငယ်ချင်းကတော့ စိတ်မဝင်းစားခဲ့ဘူးး။ အဲ့လိုနဲ့တစ်ရက် ဆေးရုံးမှာ ခရိယာန် Bible ကျမ်းစာ Priest ( ဘုန်းတော်ကြီး ) တစ်ရောက်နဲ့ဆုံဖြစ်တယ် သူမှာလည်းနေစရာမရှိဘူးး ချားခ်ျကျောင်းမှာပဲနေတာဆိုတော့ ကျနော် ဘုန်းတော်ကြီးကို အိမ်မှာလိုက်နေဖို့ အာရဗ်မွစ်လင်မ်တစ်ယောက်ကို ခရိယာန်ထဲရောက်အောင် ကြိုးပမ်းဖို့ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကြီးကြီးနဲ့ ပင့်လာခဲ့တယ်။

အဲ့လိုနဲ့ အိမ်မှာ ဧည့်သည်နှစ်ယောက်ဖြစ်သွားတော့ ည ဆိုရင် အဖေရယ် ကျနော်ရယ် ဘုန်းတော်ကြီးရယ် မုဟမ္မဒ်ရယ်ပေါ့ တစ်ရက်ကျနော်တို့ Bible အကြောင်းပြောဖို့အဖေက သူရဲ့ လက်ဆွဲ King James Version Bible ကိုယူလာတယ် ကျနော့်လက်ထဲမှာရှိတာက Revised Standard Version Bible ကျနော့်မိန်းမရှိမှာကလည်းတခြား Bible တစ်အုပ်ရှိနေတယ် Priest လက်ထဲမှာလည်း Catholic Bible နဲ့ဆိုတော့ ဘိုင်ဘဲလ် ပေါင်း ခုနှစ်အုပ်လောက်ဖြစ်သွားတော့ ဘယ်ကျမ်းကအမှန်ဆုံးအတိကျဆုံးလဲဆိုတာကိုဆွေးနွေးပြီး အဲ့ဒီ ဘိုင်ဘဲလ်နဲ့ မုဟမ္မဒ်ကို ခရိယာန်ဖြစ်လာအောင် ဒါဝသ်ပေးမယ်ဆိုပြီးတိုင်ပင်ရင်း အကြောင်းအရာတစ်ခုပေါ်မှာ သုံးယောက် သုံးမျိုးဖြစ်နေတာကို တွေ့ရတော့ မုဟမ္မဒ်အရှေ့မှာ ကျနော်နည်းနည်း စိတ်ပျက်မိသွားတယ် Bible တစ်အုပ်ထဲကနေပဲ အဟောင်းအသစ် King James Version , Old Testament , New Testament , အဲ့လိုမျိုး အမျိုးပေါင်း အတွဲပေါင်း ၅၀ ကျော်လောက်ထဲကပင် တစ်အုပ်နဲ့တစ်အုပ်မတူကြပြန်ဘူးးး ဒီကြားထဲ မူရင်းဘာသာမရှိတော့တဲ့အတွက် အကြောင်းအရာတွေအများကြီးကွဲလွဲပြန်တယ်အဲ့လိုတွေနဲ့ စကားဝိုင်းထဲမှာ အကွဲအလွဲတွေဖြစ်နေတဲ့ အချိန် ကျနော် မုဟမ္မဒ်ကို မေးတယ် မင်းတို့ဆီမှာရော ကုရ်အာန် ဘယ်နှစ်မျိုး ဘယ်နှစ်အုပ်ရှိလဲ မေးတော့ ! မုဟမ္မဒ်က လက်လေးတစ်ချောင်းထောင်ပြပြီး တစ်အုပ်ပဲရှိကြောင်း အဲ့ဒီလိုတစ်အုပ်ထဲမှာတောင် ကျမ်းစကျလာတဲ့ မူရင်းဘာသာ အာရဗစ် ဘာသာနဲ့သာရှိနေကြောင်းပြောတော့ အပြောင်းအလဲလုပ်လို့မရအောင်ကို နှစ်ပေါင်း ၁၄၀၀ အရင်ကတည်းက ကျမ်းအာဂုံဆောင်တွေယနေ့အထိကိုရှိနေကြောင်းပြောပြခဲ့တယ် ! ကျနော်တော်တော်စိတ်ဝင်စားမိတယ်။

အဲ့လိုနဲ့ ကျနော်သူ့ကို သုံးပါးတစ်ဆူဘုရားသခင်ကို အမျိုးမျိုး အခြေအတင် ရှင်းပြတယ် ပန်းသီးနဲ့ပမာပေးပြီးရှင်းတယ် ကြက်ဥနဲ့ပမာပေးပြီးရှင်းပြတယ် သူအမျိုးမျိုးဒီဒိတ်လုပ်ပြသွားတယ် နောက်ဆုံး သူကျနော့်ကို စူရာဟ် အခ်လားဆ်နဲ့ ဒီဘိတ်လုပ်ပြသွားတယ်

قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ

اللَّهُ الصَّمَدُ

لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ

وَلَمْ يَكُن لَّهُ كُفُوًا أَحَدٌ

1. “Say: He, Allah, is One,"

2. “Allah, the Eternal,"

3. “He begets not, nor is He begotten,"

4. “And there is none like unto Him.”

တော်တော်လေးကို ထိရောက်စေခဲ့တယ် ကျနော်အဖြေမပေးနိုင်ခဲ့ဘူးး

နောက်ရက် မုဟမ္မဒ်နဲ့ ဘုန်းတော်ကြီးနှစ်ယောက်အပြင်ထွက်သွားတာ တော်တော်နဲ့ပြန်မရောက်လာခဲ့ကြဘူးး ကျနော်တော်တော်စောင့်နေခဲ့တယ် အဲ့လိုနဲ့ နောက်နေ့ မနက်စောစောကြီး မုဟမ္မဒ်နဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး ဂျွဗ္ဗာဟ်အဖြူကြီးဝတ်ထားပြီး ခေါင်းပေါ်မှာ အုပ်ထုတ်အဖြူကိုစောင်းထားတာတွေ့တော့ ဘယ်သူလဲဆိုပြီး သေချာဆိုက်ကြည့်နေတုန်းအနီးရောက်လာတော့ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ဟာ Priest ဘုန်းတော်ကြီးဖြစ်နေတော့ ကျနော်တော်တော်အံသြသင့်သွားတယ်ဘုန်းတော်ကြီးက မနေ့ညကပဲ မုဟမ္မဒ်ရှိမှာ သက်သေထူပြီး ရှာဟဒသ်ဆိုပြီး အစ္စလာမ်ကိုလက်ခံလိုက်တယ်တဲ့ အခုသူ့နာမည်က ယာယာဟ် ဖြစ်သွားပြီးတဲ့ !

ကျနော် ဘာပြန်ပြောလို့ပြောရမှန်းမသိ ကျနော့်ထက် Bible ကျွမ်းကျင်တဲ့သူ ဘယ်လိုများဖြစ်သွားတာလဲ စဉ်းစားရင်းတွေဝေခဲ့တယ် ။

တော်တော်လေးကို တွေဝေနေရင်း အိမ်ပေါ်ထပ်ကိုတက်သွားတော့ မိန်းမကိုပြောပြတယ် ဒီလိုဒီလိုတွေဖြစ်နေတယ်ဆိုတော့ မိန်းမကပြန်ပြောတယ် အစ္စလာမ်မှာ ခရိယာန်ဖြစ်ဖြစ်ဘာသာခြားဖြစ်ဖြစ် မွစ်လင်မ်တစ်ယောက်နဲ့ အိမ်ထောင်ပြုလို့မရတော့ဘူးးလို့ မိန်းမပြောရင်း ကျနော့်ကို (divorce) ကွာရှင်းပေးဖို့ပြောတော့ ကျနော် ရူးမတတ်အံသြမိပြန်တယ်။

“ ဟုတ်တယ် ကျမ အစ္စလာမ်ကို လက်ခံတော့မယ် အဲ့တော့ ရှင်ကျမကို လာမထိနဲ့ ထိပိုင်ခွင့်မရှိဘူးး အခု ရှင် အိမ်ပေါ်ကဆင်းသွား ” တဲ့ ......

ကျနော်ဘာဆက်လုပ်ရမလဲ မစဉ်းစားတတ်တော့ဘူးးး အိမ်ရဲ့ အလှမ်းနည်းနည်းဝေးတဲ့ ကမ်းဆပ်နားထွက်သွားတော့ ကျနော် မုဟမ္မဒ် ဖဂျရ် နမားဇ်ဖတ်နေတာကိုတွေ့တယ် !

ကျနော်သူ့အနောက်ကနေ သူမျက်နှာမူတဲ့ ကိဗ်လာဟ် ဘက်ကိုမျက်နှာမူလျက် စဂ်ျဒါဟ် ချလိုက်တယ် .... ဘာလုပ်ရမလဲ ဘာပြောရမလဲ မသိဘူးးး စကားတစ်လုံးပဲပြောထွက်ခဲ့တယ်

“ Oh God! If ur there just guide to me ”

လို့ ပြောရင်ပြန်ထလိုက်တယ်။ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ဘာမှပြောင်းလဲမှုမရှိဘူး။ ကောင်းကင်ပေါ်ကလည်းဘာအသံမှ မထွက်လာဘူး။ ဘာမြူးးဇစ်မှလည်း မကြားရဘူး။

နှလုံးသားထဲမှာတော့ သိသိသာသာစိတ်ခံစားမှူတွေပေါ့ထွက်သွားတယ် .....

ကျနော်မုဟမ္မဒ်ရှိမှာ အီမာန်ယူလိုက်တယ်။ ပြီးတော့ ကျနော့်မိန်းမ ရှဟာဒသ်ဆိုတယ် လပိုင်းအတွင်းမှာ ကျနော့် အဖေပါ အီမာန်ယူလိုက်တယ် ။ နောက်ပိုင်းကလေးတွေကို ခရိယာန်ကျောင်းကနေ မွစ်လင်မ်ကျောင်းကိုပြောင်းထားလိုက်တယ် အခုဆိုကလေးတွေ ကုရ်အာန်ကိုတောင် တော်တော်အာဂုံဆောင်နိုင်နေကြပြီ။

( Yusuf Estes ရဲ့ အိန္ဒိယက ဘာယန်တစ်ခုမှ ဘာသာပြန်တင်ပြ ပါသည်။ )


****************************

၁၉၉၁ ခုနှစ်ကနေစလို့ Joseph Estes ခရိယာန် Preacher ကနေ Yusuf Estes အစ္စလာမ် Preacher အဖြစ် အလ္လာဟ်အရှင်ပြောင်းလဲပေးခဲ့ပါတယ်။

အခုတော့ ရှိုခ်ယူဆွဖ်ဟာ အမေရိကာရဲ့ အစ္စလာမ်ဘာသာရေးအဖွဲ့မှာ ခေါင်းဆောင်အဖြစ်တာဝန်ယူပြီး ဒါဝသ်ကြိုးပမ်းဖိတ်ခေါ်မှုတွေကို နိူင်ငံတကာအထိကို သွားရောက်ဖိတ်ခေါ်နေပါတယ်။

လေးစားလျက်

Saifullah Zaid (အနဲကြီး)


Ref. Link...