Tuesday, August 29, 2023

ဦးနုအစိုးရက ရိုဟင်ဂျာအရေးကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းခဲ့သလဲ

 

ဦးနုအစိုးရက ရိုဟင်ဂျာအရေးကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းခဲ့သလဲ 


" ဒီပြသနာကို ၁၈ လအတွင်း ဖြေရှင်းပေးဖို့ ကျမတို့ကို မျှော်လင့်တာက နည်းနည်း ယုတ္တိမတန်ပါဘူး။ .... ရခိုင်ပြည်နယ်က ဒီအရေးဟာ ဆယ်စုနှစ်များစွာကတည်းက ရှိလာခဲ့တာပါ။ ကိုလိုနီခေတ်မတိုင်ခင်ကပင် ဒီပြသနာ ရှိနေတယ်။ .... "

အထက်ပါစကားဟာ လူထုခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ရိုဟင်ဂျာအရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ပြောကြားခဲ့တဲ့ Asian News International နဲ့အင်တာဗျူးတစ်ခုကနေ ကောက်နုတ်ထားခြင်းဖြစ်ပါတယ်။။ 

ဒေါ်စု ပြောလိုတာက ဒီရိုဟင်ဂျာအရေးဟာ ကိုလိုနီခေတ်မတိုင်ခင်ကပင် ရှိလာခဲ့တဲ့ ပြဿနာဖြစ်တယ်။ ယခင်အစိုးရတွေက မဖြေရှင်းပေးခဲ့လို့ ယနေ့ထိ သက်ဆိုးရှည်လာတာ…လို့ ယခင်အစိုးရတွေကို အပြစ်တႏ်းပုံချတာပဲ ယူဆတယ်။ တကယ်တမ်းတော့ ဒေါ်စုရဲ့ ဒီမှတ်ချက်စကားက ကျပ်ပြည့် မှန်ကန်မှုမရှိဘူးဗျာ။ စစ်အာဏာရှင်တွေကို အကာအကွယ်ပေးနေသလို ဖြစ်နေတယ်။ ရိုဟင်ဂျာတွေကို မတရားနှိပ်စက်ချုပ်ချယ်နေတဲ့ပြဿနာက တကြော့ပြန်ဖြစ်လာတဲ့ ပြဿနာဖြစ်တယ်။ အရင်က ရခိုင်ပြည်အရေးကို နိုင်ငံတော်အဆင့်  မျှမျှတတဖြေရှင်းပေးခဲ့တဲ့ အစိုးရလဲ ရှိခဲ့တယ်ဆိုတာ ဒေါ်စုကြည် မေ့လျော့နေသလို ထင်ရပါတယ်။ အဲ့ဒီခေတ်က ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ ကြိုးပမ်းဖြေရှင်းပေးမှုကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့ ပဋိပက္ခဟာ လုံးဝဖြေရှင်းသွားခဲ့ပြီး ရခိုင်ပြည်ဟာ နိဗ္ဗာန်လောကလို အေးချမ်းသာယာသွားခဲ့ဖူးတယ်။ အဲဒါကို စာဖတ်ပရိသတ်တွေသိအောင် နည်းနည်းတင်ပြပါရစေ။ 

မြန်မာပြည် လွတ်လပ်ရေးရရှိခဲ့တဲ့အခါ လွတ်လပ်ရေးကြေညာစာတမ်းမှာ ဒီဗမာပြည်ဟာ လူတစ်စုတစ်ယောက်ရဲ့ အမွေဆိုင်ပစ္စည်း မဟုတ်ကြောင်း၊ ဒီပြည်အတွင်း မှီတင်းနေထိုင်တဲ့ ပြည်သူပြည်သားတို့ရဲ့ စုပေါင်းမြေဖြစ်ကြောင်း၊ တောင်တန်း မြေပြန့် မခွဲခြားဘဲ အားလုံးခွင့်တူတန်းတူညီမျှဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့တယ်လေ။ ဒါပေမဲ့ နောက်ပိုင်းကာလမှာ ဘာသာရေးနဲ့ ရုပ်ရည်အသားအရောင်ကို အခြေခံ၍  ခွဲခြားအုပ်ချုပ်မှုတွေရှိလာခဲ့တယ်။ ၁၉၄၉ ခု ရခိုင်အများစုနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ နယ်စပ်စောင့်တပ် BTF ကို ဖွဲ့စည်းပြီး နယ်စပ်ဒေသကို ထိန်းသိမ်းလာတဲ့အခါ ရခိုင်ပြည်မှာ ယခင်လူမျိုးရေးပဋိပက္ခ(၁၉၄၂) အငွေ့အသက်ကြောင့် နယ်စပ်စောင့်တပ်က ရိုဟင်ဂျာတွေကို ခွဲခြားဆက်ဆံ ညှဥ်းပမ်းနှိပ်စက်လာခဲ့ကြတယ်။ နိုင်ကျင့်မှုတွေ၊ မတရားဖမ်းဆီးမှုတွေ၊ သတ်ဖြတ်မှုတွေ၊ မုဒိမ်းမှုတွေ၊ နှိပ်စက်မှုတွေ တဖြေးဖြေး အရှိန်မြင့်လာခဲ့တယ်။ ဘာသာရေးကို အကြောင်းပြု၍ အစိုးရက ရခိုင်နဲ့ ရိုဟင်ဂျာကို တန်းတူသဘောမထားဘဲ ခွဲခွဲခြားခြား ဆက်ဆံလာတဲ့အခါ ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသားအချို့က မခံမရပ်နိုင်ဘဲ ရရာလက်နက်ဆွဲကိုင်ကာ တော်လှန်ခဲ့ကြတယ်။ မတရား ဖိနှိပ်မှုများလာရင် ဆန့်ကျင်တော်လှန်ရေးက ရှိစမြဲပဲ။ ဒါက ဓမ္မတာတစ်ခုဖြစ်တယ်။ 

မတရားမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသားလက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးဟာ အစိုးရအတွက် စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့တယ်။ ဦးနုအစိုးရက တပ်မတော်အင်အားနဲ့ ပြန်တိုက်ချေတယ်။ အောင်မြင်မှုတော့ ရရှိခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ အမြစ်ပြတ်သွားအောင် လုပ်ဖို့က မလွယ်ဘူး။ တစ်ဘက်က နှိမ်နင်းရင် တခြားတစ်ဘက်က ပြောက်ကျားတိုက်ပွဲတွေပြန်ပေါ်လာတော့တယ်။ ဒါ့အပြင် ရခိုင်ပြည်ရဲ့ အဓိကလူမျိုးစုနှစ်စုဖြစ်တဲ့ ရခိုင်နှင့် ရိုဟင်ဂျာ အကြားသင့်မြတ်မှုမရှိတာကလဲ အခါမသင့် ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်စရာရှိတယ်။ ပုစိပုစိ ပြသနာတွေ အနည်းအများ ဖြစ်တာလည်း ရှိခဲ့တယ်။ 

အဲဒီတုန်းက နောက်ပြသနာတစ်ချက်က ရခိုင်အမျိုးသားတွေက သီးခြားပြည်နယ်လိုချင်ကြတယ်။ အဲဒါကို ရိုဟင်ဂျာတွေက စိုးရိမ်ကြတာပေါ့။ လူမျိုးတစ်စုကို အမည်စွဲ၍ ရခိုင်ပြည်နယ်လို့ သီးခြားအမည်တွင်ပေးလိုက်ရင် ရိုဟင်ဂျာတွေက မတရားခံရမယ်။ ခွဲခြားနှိပ်စက်လာမယ်။ ဒါနဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေက ပြည်မနဲ့ပဲ ပေါင်းနေချင်ကြတယ်။ ဒါက အစိုးရအတွက်တော့ ခေါင်းခဲတဲ့ နောက်ထပ် စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုပေါ့။ 

ဒီတော့ ဦးနုအစိုးရက ရခိုင်ပြည်အရေးမှာ အချက်သုံးချက်တွေ့လာတယ်။

(၁) လူမျိုးစု နှစ်စုအချင်းချင်း သင့်မြတ်မှု မရှိခြင်း

(၂) လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ အုံကြွလာခြင်း

(၃) သီးခြားပြည်နယ် တောင်းဆိုမှုအပေါ် သဘောထားကွဲပြားခြင်း

စတဲ့ဟာတွေ ဖြစ်တယ်။ 

ဦးနုအစိုးရက အချိန်ဆွဲပြီး စုံစမ်းရေးကော်မရှင်တွေ အမျိုးမျိုးဖွဲ့စည်းကာ ပြဿနာရဲ့ ထိရောက်တဲ့အဖြေတစ်ခု ရှာဖွေဖို့ ကြိုးစားလာခဲ့တယ်။ လွှတ်တော်ထဲမှာ အချေအတင်ဆွေးနွေးတယ်။ ၁၉၄၉ ခု ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်မှာ ရခိုင်တိုင်းမင်းကြီးကို သဘာပတိအဖြစ်ထား၍ ရခိုင်အမျိုးသား ၃ ဦးနဲ့ ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသား ၃ ဦး ပါဝင်တဲ့ စုံစမ်းရေး ကော်မရှင်ကို ဖွဲ့ပြီးတော့ ကွင်းဆင်းလေ့လာစေခဲ့တယ်။ ၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်၊ မတ်လ ၁၀ ရက်နေ့မှာ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနု ကိုယ်တိုင်လည်း ရခိုင်ပြည်မြောက်ပိုင်းသို့ ခရီးထွက်ကာ လေ့လာခဲ့တယ်။ နှစ်ဖက်အသိုင်းအဝိုင်း လူကြီးမိဘတွေနဲ့ တွေဆုံခဲ့တယ်။ ဒါတွေကနေ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် အယုံအကြည် ကင်းမဲ့နေခြင်း၊ ခွဲခြားဆက်ဆံရေး အားသန်နေခြင်း၊ တန်းတူအခွင့်အရေး မျှတမှုမရှိခြင်းတို့ဟာ ပြဿနာရဲ့ မူလဇာတ်မြစ်ဆိုတာ တွေ့ရှိလာတော့တယ်။  

ဒီနေရာမှာ တစ်ခု သိထားရမှာက အဲဒီတုန်းက အခုလို ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးကို ရုတ်သိမ်းမခံရသေးဘူး။ ဘယ်တိုင်းရင်းသားအုပ်စုကမှ ရိုဟင်ဂျာတွေကို နိုင်ငံခြားသားလို့ မယူဆခဲ့ကြဘူး။  နိုင်ငံသား ရုတ်သိမ်းခံရတာက စစ်အာဏာရှင်အစိုးရ လက်ထက်ကဖြစ်တယ်။   

ကဲ့... ဒါနဲ့ ဦးနုအစိုးရရဲ့ ပထမခြေလှမ်းအဖြစ် ရိုဟင်ဂျာတွေကို မြန်မာ့ပြည်ထောင်စုသား တိုင်းရင်းသား တစ်စုအနေနဲ့ တန်းတူအခွင့်အရေးတွေ မပိုမေလျာ့ အတူတူခံစားခွင့်ရှိကြောင်း ကြေညာခဲ့တယ်။ ၁၉၅၄ ခု စက်တင်ဘာလ ၂၅ ရက် ညနေ ၈ နာရီ နိုင်ငံတော်အသံလွင့်ဌာနမှ ဝန်ကြီးချုပ်ဦးနုက "....စစ်တွေခရိုင်အတွင်း နေထိုင်ကြတဲ့ ပြည်ထောင်စုသားများမှာ များသောအားဖြင့် ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသားများဖြစ်ကြပြီး မွတ်စလင်(မ်) များ ဖြစ်ကြပါတယ်" လို့ သူတို့ရဲ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မိန်းခွန်းပြောကြားခဲ့တယ်။

အလားတူ ၁၉၅၉ ခု အောက်တိုဘာလ ၃-၄ ရက်တွင် နိုင်ငံတော်ဒုဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဦးဘဆွေကလည်း "ကချင်၊ ကရင်၊ ကယား၊ ရှမ်း၊ မွန်၊ ချင်း၊ ရခိုင် ကဲ့သို့ပင် ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးများသည်လည်း တိုင်းရင်းသားလူမျိုးတစ်မျိုး ဖြစ်ကြသည်။" လို့ ရိုဟင်ဂျာလူမျိုး၏ အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့တယ်။ ဒီခြေလှမ်းက ရခိုင်ပြည်ရဲ့ ပူခြိုက်ခြိုက်အခြေအနေမှာ လေပြည်ယူဆောင်လာခဲ့တယ်။

ဒုတိယခြေလှမ်းအနေနဲ့ ၁၉၆၁ ခု မေလ ၁ ရက်နေ့မှာ အစိုးရကဘိနက်ရဲ့ တညီတညွတ် ဆုံးဖြတ်ချက်အရ ရိုဟင်ဂျာအများစု နေထိုင်တဲ့မယု​ဒေသကို ဗဟိုအစိုးရက တိုက်ရိုက်အုပ်ချုပ်တဲ့ မေယုနယ်ခြားခရိုင်အဖြစ် သတ်မှတ်ပေးခဲ့တယ်။ ပြီးတော့ တိုင်းရင်းသားတစ်စုအနေနဲ့  ရထိုက်ရသင့်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေမှာ ချွက်ယွင်းနေတဲ့ဟာတွေကို ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ဖြည့်ဆည်းပေးခဲ့တယ်။ ကျောင်းသုံးပြဌာန်းစာအုပ်တွေမှာ ဖော်ပြခြင်း၊ စွယ်စုံကျမ်းမှာ ဖော်ပြခြင်း(၁၉၆၄)၊ ၁၉၆၁ ခုနှစ် မေလ ၁၅ ရက်မှာ ရိုဟင်ဂျာဘာသာစကားနဲ့  ဗမာ့အသံကနေ ရေဒီယိုအသံလွင့်ခြင်း၊ အစိုးရလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေမှာ တန်းတူညီမျှ အလုပ်ခန့်ခြင်း၊ ပြည်ထောင်စုနေ့အခမ်းအနားတွေမှာ တက်ရောက်ခွင့်ပေးခြင်း၊ ရိုဟင်ဂျာ ရိုးရာယဥ်ကျေးမှုတွေကို အမြတ်တနိုးပြသခွင့်ပေးခြင်း စတဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို ဘယ်ကန့်ကွက်မှုတစ်မတ်တစ်စေ့မှ မရှိဘဲ တညီတညွတ်တည်း ဖော်ဆောင်ပေးခဲ့ကြတယ်။ 

အစိုးရရဲ့ ဒီဗျူဟာကျကျဖြေရှင်းချက်က ဘယ်လောက်အထိ ထိရောက်ခဲ့သလဲဆိုရင် မီးတဟုန်းဟုန်း တောက်နေတဲ့ ရခိုင်ပြည်ကြီးဟာ ငြိမ်သက်သွားပြီးတော့ လုံးဝအေးချမ်းသာယာ သွားခဲ့တယ်။ ရိုဟင်ဂျာလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ (မူဂျာဟစ် = စစ်သူရဲ )တွေမှာလဲ လက်နက် ကိုင်ထားစရာ အကြောင်းမရှိတော့ဘူး။ တိုင်းပြည်က အေးချမ်းသွားပြီလေ။ ဒီတော့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေကလည်း ၁၉၆၁ ခု ဇူလိုင်လ ၄ ရက်မှာ တစ်သုတ်၊ ၁၉၆၁ ခု နိုဝင်ဘာလ ၁၅ ရက်မှာတစ်သုတ် ဦးစီးချုပ်ဗိုလ်မှူးချုပ်အောင်ကြီး၊ ဒုဗိုလ်မှူးကြီးကျော်စိုး၊ ရခိုင်တပ်ပေါင်းစုမှူးချုပ် ဒုဗိုလ်မှူးကြီးရဲခေါင်နဲ့ ဒုတပ်ရင်းမှူးဗိုလ်မှူးအံ့ကြွယ်၊ ဗိုလ်မှူးကြီး စောမြင့်၊ ဗိုလ်မှူးကြီ သန်းဖေစတဲ့ တပ်မတော်အရာရှိကြီးတွေလက်အောက်တွင် အေးအေးချမ်းချမ်း လက်နက်ချကာ အလင်းဝင်လာခဲ့ကြတယ်။ လက်နက်ချအခမ်းအနားတွေကို အုတ်အုတ်ကြားကြား ကျင်းပခဲ့တယ်။ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့လည်း မရှိတော့ဘူး။ စစ်ပွဲစစ်မက်တွေလည်း နိဂုံးချုပ်ခဲ့လေပြီ။ အနောက်ဝေဟင်ကောင်းကင်မှာ လေပြည်တွေ သန်းလာခဲ့တယ်။ တပ်မတော်ရဲ့ မြဝတီမဂ္ဂဇင်း၊ ခေတ်ရေးစာစောင်၊ မြန်မာ့အလင်း၊ ကြေးမုံသတင်းစာတွေမှာ "မေယုနယ်မှာလေ ဘယ်လိုအခြေ ရှိပါလိမ့်"၊ "မေယုနယ်ခြားခရိုင် အေးချမ်းလေပြီ" စတဲ့ ဆောင်းပါးတွေ၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ကြီးက "ကျွန်တော်ဖြေရှင်းခဲ့ရသော ရိုဟင်ဂျာပြသနာ" စတဲ့အောင်ပွဲခံ ဆောင်းပါးတွေ၊ မောင်သံလွင်ရဲ့ "ရခိုင်ကုလား သို့မဟုတ် ရိုဝန်ဂါ"(၁၉၆၀) စတဲ့ဆောင်းပါးတွေ မြန်မာ့စာနယ်ဇင်းစာမျက်နှာတွေမှာ ဝေဆာလာခဲ့တယ်။  ဒီလိုနည်းနဲ့ ဦးနုအစိုးရနဲ့ ခေါင်းဆောင်ကြီးတွေက ရိုဟင်ဂျာအရေးကို အောင်အောင်မြင်မြင် စနစ်တကျ ဖြေရှင်းပေးခဲ့တယ်။

ဒီငြိမ်သက်ပြေလည်ခဲ့တဲ့ ပြနာ ဘယ်လိုပြန်ပေါ်လာသလဲဆိုရင် ကြိုးကိုင်ရှင် စစ်အုပ်စုရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့်ပေါ့။

အာဏာရှင်ဗိုလ်နေဝင်းက တိုင်းပြည်အာဏာကို မတရားသိမ်းလိုက်တဲ့အခါ အာဏာအဓွန့်ရှည် တည်မြဲရေးအတွက် လမ်းစတွေ စဥ်းစားလာတယ်။ မတရားတဲ့အာဏာ ချုပ်ကိုင်ထားဖို့အတွက် တိုင်းပြည်ကို မတည်မငြိမ်ဖြစ်အောင်တော့ လုပ်ရမှာလေ။ သွေးခွဲအုပ်ချုပ်ရေးက ထိရောက်တယ်။ လွှတ်တော်အမတ်တွေ၊ ဝန်ကြီးတွေကို လိုက်လံဖမ်းဆီး ထောင်ချတယ်။ သူက လူမျိုးရေးဘာသာရေးကို အခြေခံတဲ့ အင်မတန် ထိရှလွယ်တဲ့ အနာဟောင်းကို ဆားခတ်လာခဲ့တယ်။ အေးချမ်းနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်ကို ပြန်လည် အမုန်းလှိုင်း ခတ်ပေးတယ်။ ရိုဟင်ဂျာတွေကို ပစ်မှတ်ထား နှိပ်စက်လာခဲ့တယ်။ ရခိုင်-ရိုဟင်ဂျာ သဟဇာတကို ပျက်ပယ်သွားအောင်၊ အချင်းချင်းအမုန်းအာဃာတာပွားလာအောင် လုပ်ကြံသမိုင်း ဂျင်းပုပ်တွေနဲ့ ပြန်လည်အသက်သွင်းပေးခဲ့တယ်။ ချက်ချင်းတူး ချက်ချင်းသောက် သလိုတော့ မဟုတ်ဘူး။ အချိန်ကြာဆွဲ စီမံကိန်းတွေ စနစ်တကျချမှတ်ပြီးတော့ နည်းဗျူဟာမျိုးစုံနဲ့ ဖိနှိပ်လာခဲ့တယ်။ ၁၉၇၈ မတိုင်ခင်မှာ သူကတောင် ရိုဟင်ဂျာတွေကို နိုင်ငံခြားသားလို့ မယူဆခဲ့ဘူး။ လူမျိုးရေးဘာသာရေးဖက်ကိုပဲ မီးမွေးလေပင့်ပေးခဲ့တာလောက်ပါပဲ။ ကုလားကို နှိမ်နေတာဆိုတော့ ဒီစီမံကိန်းမှာ သူ့ရဲ့ ဂျင်းမိတဲ့ ပြည်သူတွေလည်း ရှိခဲ့ရာ ထောက်ခံအားပေးမှုလည်း ရရှိခဲ့တာပေါ့။ ဆက်လက်၍ မတရားဥပဒေအမျိုးမျိုးဖွဲ့ပြီး ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ တရားဝင်ရရှိခဲ့တဲ့ တိုင်းရင်းသား အခွင့်အရေးတွေကို တစ်ဆင့်ပြီးတစ်ဆင့်၊ တစ်ခုပြီးတစ်ခု အာဏာရှင်ယုတ်ဆန်ဆန် မတရားပြန်လည်လုယူခဲ့တယ်။ လူမျိုးစုစာရင်း ၁၃၅ မျိုးလို့ ကိုယ့်မြင်းကိုယ်စိုင်းသလို သူတို့စိတ်လိုရာပြုစုပြဌာန်းပြီး ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးကို ဖယ်ထုတ်ခဲ့တယ်။ အမျိုးသားရေးမျိုးချစ်တုတ်ကို အသုံးပြုပြီး ပြည်သူအချင်းချင်း စိတ်ဝမ်းကွဲအောင် ကလိမ်ကကျစ် ဝါဒဖြန့်ခဲ့တယ်။ ၁၉၈၂ ဥပဒေကို ဖွဲ့စည်းပြီး ဒီလူတွေဟာ နိုင်ငံခြားသားတွေ၊ နယ်မြေလုနေတာ ဆိုတဲ့ ဝါဒမှိုင်းတိုက်ပေးခဲ့တယ်။ အစအစမှာတော့ ကုလား ဆိုပြီး နှိပ်ကွပ်ခဲ့ရာ ခေါတော ဆိုလို့တစ်မျိုး၊ နောက်ပိုင်းမှာ ဘင်္ဂလီ မှ ဘင်္ဂလီကုလား မှ ခိုးဝင်ဘင်္ဂလီ အထိ အောက်ကျစေတဲ့ နာမည်တွေ သုံးလာခဲ့တယ်။ ဒီလို ယုတ်မာတဲ့နည်းနဲ့ ယခင်အစိုးရ ခေါင်းဆောင်တွေက သွေးချွေးကုန်ခမ်း ကြိုးပမ်းဖြေရှင်းပေးခဲ့တဲ့ ရိုဟင်ဂျာအရေးကို တဖန်မီးစလောင်စေခဲ့သတဲ့။

ဒီနေရာမှာ စွပ်စွဲချက်တစ်ချက်နှစ်ချက်ကို သံသယကင်းအောင် ထောက်ပြပေးချင်တယ်။ ပထမအချက်က အာဏာရှင်နေဝင်းရဲ့ ယုတ်မာမှုတွေကို တစ်ချို့ မွတ်စလင်မုန်းတီးတဲ့ အစွန်းရောက်မျိုးချစ်တွေက ကျေးဇူးတင်ကြတယ်။ အမျိုးကို ကယ်တင်ပေးတယ်လို့ ယူဆကြတယ်။ ဝမ်းနည်းစရာ။ တကယ်တော့ မျိုးချစ်တစ်ဖက်ကန်းတွေမှာ မြင်နိုင်စွမ်း အားနည်းနေတာဖြစ်တယ်။

တကယ်လို့ ရိုဟင်ဂျာတွေကို ဒီပြည်ဖွား မဟုတ်လို့ အာဏာရှင်အုပ်စုက နင်ထုတ်ချင်တာဆိုရင် ၁၉၇၈ ခုမှာ မတရားနှိပ်စက်မှုကြောင့် ထွက်ပြေးသွားတဲ့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေကို ပြန်ခေါ်လာစရာအကြောင်းမရှိဘူးလေ။ ကိုယ့်ပြည်က မဟုတ်တဲ့ လူတစ်စုကို ဘယ်နိုင်ငံတကာ စကားမှနားမထောင်တဲ့ အာဏာရှင်က အလကားခေါ်လာမှာ မဟုတ်ဘူး။ အဲ့တုန်းကလဲ ခိုင်လုံတဲ့ သက်သေအထောက်အထားတွေနဲ့ပဲ လက်ခံခဲ့တာကိုး။ အာဏာရှင်ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ ပြည်သူလူထုရဲ့ အာရုံလွဲရန် တိုင်းပြည် မတည်မငြိမ်ဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ကာ အာဏာချုပ်ကိုင်ထားရေးသာ အဓိက ဖြစ်တယ်။ ဒါကို နားမလည်မိလို့ စစ်အုပ်စုရဲ့ အဓမ္မ အာဏာသိမ်းမှုကို ထပ်တလဲလဲ ခံနေရတာဖြစ်ပါတယ်။ စစ်အုပ်စုရဲ့ ဓါးစားခံဖြစ်နေရတာမဟုတ်လား။ ထောင်နဲ့ မြေကြီး နေရာမလပ် ဖြစ်နေတယ်။

ဒုတိယအချက်က မျိုးချစ်တွေ ဂျင်းထည့်တဲ့ အစ္စလာမစ်နိုင်ငံအဖြစ်နဲ့ ခွဲထွက်ရေး ဖြစ်တယ်။ တကယ်လို့ ရိုဟင်ဂျာ လက်နက်ကိုင်တွေက ခွဲထွက်ဖို့ တော်လှန်တာ ဖြစ်မယ်ဆိုခဲ့ရင် အလင်းပြန်ဝင်စရာ အကြောင်း မရှိပါဘူး။ ဘယ်လို အခွင့်အရေးတွေ ပေးပေး အလုံးအရင်း လက်နက်ချမှာတော့ မဟုတ်ဘူးလေ။ မတရားမှုကို တွန်းလှန်တော်လှန်ဖို့အတွက်သာ လက်နက်ကိုင်ကြတာဖြစ်လို့ တန်းတူညီမျှမှု ရရှိသွားတဲ့အခါ အလင်းဝင်ကြတာပဲ မဟုတ်ပါလော့။

နောက်တစ်ချက်က ဦးနုက မဲနိုင်ဖို့အတွက် အရှေ့ပါကစ္စတန်က ခေါ်လာတဲလူလို့ ပုဇွန်ဦးနှောက်နဲ့ မျိုးချစ်အချို့က စွပ်စွဲတာလည်း တွေ့ရတယ်။ ယုတ္တိမရှိတဲ့စကားပါပဲ။ ဒီနိုင်ငံအတွက်ဦးနုရဲ့ပေးဆပ်မှုလည်း မနည်းလှဘူး။ အဲဒီလိုခေါင်းဆောင်ကြီးတစ်ယောက်က မဲလိုချင်လို့ တိုင်းပြည်ကို သစ္စာဖောက်မှာဆိုတာ ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ ယုံနိုင်စရာမဟုတ်ပါဘူး။ ယုတ္တိရှိရှိ စဥ်းစားကြည့်ရင်လည်း အဖြေက ပေါ်လွင်ပါတယ်။ မေယုဒေသမှာ ဘယ်ခေတ်က ကြည့်ကြည့်ရခိုင်လူဦးရေက လက်တစ်ဆုပ်စာလောက်ပဲ ရှိတာကိုး။ ဘယ်ရွေးကောက်ပွဲလုပ်လုပ် မူစလင်တွေ ထောက်ခံတဲ့အုပ်စုကပဲ အနိုင်ရမှာလေ။ အဲဒီမှာ လူသွင်းပြီးတော့ အနိုင်ရကောင်းလား။ ဆင်ဆင်ခြင်ခြင် စွပ်စွဲကြပါ မျိုးချစ်ရာ။

ဆက်လက်ပြီးတော့ အာဏာရှင်နေဝင်းရဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ချေမုန်းရေး စီမံကိန်းကို နောက်တက်လာခဲ့တဲ့ စစ်ခေါင်းကြီးတွေက သစ္စာရှိရှိ လက်ဆင့်ကမ်း အကောင်အထည်ဖော်ပေးခဲ့တယ်။ ပြည်သူကို အမှန်တရားအမှောင်ချပြီး ဂျင်းချိုချိုနဲ့ နိုးဆော်ခဲ့တယ်။ ပညာတတ်၊ ပညာမဲ့၊ ဆင်းရဲချမ်းသား လူတန်းစားအလွှာအားလုံး စစ်ဂျင်းမိခံရကာ ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ ဘဝကို ဝိုင်းဝန်းမောင်းခတ် ရိုက်ချိုးခဲ့လေတယ်။ ဘယ်လောက်အထိ ယုတ်မာလာခဲ့သလဲဆိုရင် တိရိစ္ဆာန် သန်းခေါင်စာရင်းတောင် ကောက်ယူသေးတယ်။ လူမျိုးရေးဘာသာရေး ပဋိပက္ခတွေ တရစပ် ဖြစ်ပေါ်လာအောင် လုံ့ဆော်ခဲ့တယ်။ ၂၀၁၇ ခုမှာ လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှုအထိတောင် လက်လွန်ခဲ့တယ်။ အေးချမ်းသာယာတဲ့ ရခိုင်ပြည်ကြီး ပြန်လည်ငရဲဘုံဖြစ်လာခဲ့တယ်။ ဒါက စစ်အုပ်စုနဲ့ စစ်ကျွန်သပေါက်တို့ရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့်ပဲလေ။

အချုပ်အနေနဲ့ ရိုဟင်ဂျာအရေးဟာ ကိုလိုနီခေတ်ကပင် အမြစ်တွယ်လာခဲ့တာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ စစ်အာဏာရှင်တွေက ပျိုးလိုက်တဲ့ ဂျင်းစေ့ရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့်သာ ဖြစ်ပေါ်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပြသနာ ဖြေရှင်းဖို့ဆိုရင် ဘာသာရေး၊ လူမျိုးရေးကို ဘေးဖယ်ထားပြီးတော့ လူသားဆန်ဖို့က အရေးကြီးတယ်။ လူကိုလူလို မြင်ပြီးတော့ ယခင်အစိုးရရဲ့ နည်းဗျူဟာတွေကို စနစ်တကျ ကျင့်သုံးမယ်ဆိုရင် ရခိုင်ပြည်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးရောင်နီ ပြန်လည်ပျိုးပါလိမ့်မယ်သတဲ့။


လူထုဝဏ္ဏ
(၁၃-၇-၂၀၂၃)
ကိုးကား

- ပြည်ထဲရေးဌာနပြန်ထမ်းစာ ၁၉၄၉၊ ဇူလိုင်လ ၃၀ရက်

- နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်ဦးနု၏ အသံလွင့်မိန့်ခွန်း

- တပ်မတော်ခေတ်ရေးစာစောင် အတွဲ ၁၂၊ အမှတ် (၆)

- နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး၏ မိန့်ခွန်း

- နှစ် ၃၀ မြန်မာ့အသံ ၊ ဦးကျော်ညိန်း (မာတလိ)၊ စာမျက်နှာ ၇၁

 

 

Monday, August 21, 2023

Aillá Sang Gór (Rohingya Classical Song)


Aillár Sang Gór


Obairé...

Dukke chúkke rait fuwái, biina soore biilot zai

Fukor beil guá fosímót zargoi batór dahá nái


Ailla giyé hál soitó, girós giyé sóñg goittó

Foror fuwa ailla boli hotó duk dito


Girós taito bor gorot, ailla taito sang gorot

Teppér teppér zóror fuçá forer sang gorot


Obairé...

Neke muke bat goijjé, Fól gasot lé fól doijjé

Foror fuwa ailla boli taalash nogore.



ဒီေရွး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတးက်ေတာ့ ေတာင္သူလယ္သမားေတြဘဝကို ေဖာ္က်ဴးထားတဲ့ ေတးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ႐ုပ္သံမွ စာပိုဒ္အခ်ဳိ႕ကိုပဲ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္သူလယ္သမားေတြဘဝ ဘယ္ေလာက္ထိ ညိႇဳးငယ္စြာျဖတ္သန္းရသလဲဆိုတာကို ဖြဲ႕ဆိုထားပါတယ္။ လယ္ပိုင္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမားေတြအၾကား ထက္ေအာက္ခြဲျခားဆက္ဆံေရးကို ထင္ဟပ္ေစပါတယ္။ 

ဒီေတးတြင္ ေတးရွင္က လယ္ခင္းယာခင္းတြင္ အလုပ္လုပ္ရတဲ့ လယ္လုပ္သားေတြက ညအခ်ိန္ကို ခက္ခက္ခဲခဲ ေက်္ာလြားၿပီး မနက္ေစာေစာ လယ္ကြင္းထဲေရာက္ရတာနဲ႔ အစျပဳပါတယ္။  

Dukké chukké rait fuwai, biina soore biilot zai

Fukor beil guá fosímót zargoi bat órr dahá nái

လယ္လုပ္သားတစ္ေယာက္ဟာ ညအခ်ိန္ကို ခက္ခက္ခဲခဲေက်ာ္လႊားၿပီး မနက္မိုးလင္းတာနဲ႔ လယ္ကြင္းထဲ ဆက္ဆက္ေရာက္ရပါတယ္။ 

အေရွ႕ဖက္က ေနမင္းႀကီး အေနာက္ဖက္ကို ေရာက္ေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ ထမင္းက်ေတာ့ မျမင္ရေသးဘူး" လို႔ ညည္းညဴထားပါတယ္။

ဒီစာပိုဒ္မွာ ညအခ်ိန္ကို ဆင္းဆင္းရဲရဲ ျဖတ္ရတယ္ဆိုတာက လယ္လုပ္သားေတြဟာ ေန႔အခ်ိန္တြင္ အလုပ္ပင္ပန္းတာမို႔ ညက်ေတာ့ အဆစ္ေတြနာ၊ ဒူးေတြခါးေတြ ေညာင္းနာနဲ႔ တစ္ကိုယ္လံုး ကိုက္ခဲကာ အိပ္မရျဖစ္ေနရတယ္။ တဖက္က မိမိအိမ္ကို စြန္႔၍ အလုပ္ရွင္အိမ္မွာ ေနရတာမို႔ အိမ္ကိုလည္းလြမ္းရတယ္။ မိသားစုေတြကိုလည္းလြမ္းရတယ္။ တျခားကေလးေတြလို ကခုန္ကစားဖို႔ အခ်ိန္မရိွဘူးေလ။ ဒါနဲ႔ တစ္ညလံုး ဟိုဟိုဒီဒီ စိတ္ေရာက္ရင္း ညတာကို ကုန္ဆံုးရတယ္။ ဒါကို rait fuwái အိပ္ေရးပ်က္လို႔ သံုးႏႈန္းထားတယ္။ မနက္မိုးလင္းတာနဲ႔ အလုပ္ခြင္ကို သုတ္ေျခတင္ ေျပးေရာက္ရတယ္။ အဲဒီမွာ တေန႔ကုန္ ပင္ပင္ပန္းပန္းအလုပ္လုပ္ရၿပီးေတာ့ ထမင္းစားရတာလည္း ခ်ိန္မမွန္ပါဘူး။ ညေစာင္းမွတဲ့။  လယ္ပိုင္ရွင္က အလုပ္သမားေတြဆီက အလုပ္ပဲလိုခ်င္ၾကတာ။ သူတို႔ရဲ႕ ဝမ္းေရးအေၾကာင္းကို ဂ႐ုမစိုက္ဘူး။ ထမင္းပို႔ခ်င္တဲ့အခ်ိန္ ပို႔ေပါ့။ လယ္ခင္းတြင္ အလုပ္လုပ္ရတဲ့ လယ္လုပ္သားေတြရဲ႕ ဆင္းရဲဒုကၡေတြကို ေပၚလြင္ေအာင္ ဖြဲ႕ဆိုထားတယ္။ 

ဒုတိယ စာပိုဒ္မွာေတာ့…

Ailla giyé hal soitó, girós giyé sóñg goittó

Foror fuwa ailla boli hotó duk dito

လယ္အလုပ္သမားဟာ လယ္ထြန္ဖို႔ အလုပ္ခြင္ဆင္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပိုင္ရွင္က သူတို႔ကို ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔အတြက္ ေရာက္လာၾကတယ္။ မိမိရဲ႕ ေသြးသားမဟုတ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အလုပ္ကို ဖိဖိစီးစီးခိုင္းေစတယ္။ 

ဆိုလိုတာက အလုပ္သမားေတြ လယ္ထဲဆင္းၿပီး ထြန္ယက္ေနခ်ိန္တြင္  အထက္က ပိုင္ရွင္ရဲ႕ ဖိအားကလည္း ထမ္းရြက္ေနရတယ္။ မိမိရဲ႕ ေသြးသား မဟုတ္တာေၾကာင့္ စာနာေထာက္ထားမႈဆိုလို႔ တစ္စံုတစ္ရာ မထားဘဲ စိတ္လိုရာ ခိုင္းေစတယ္။ အလုပ္သမားေတြ ပင္ပန္းေနသလား၊ ဗိုက္ဆာေနသလား ေထာက္ထားမႈမရိွဘူးေပါ့။

တတိယအပိုဒ္မွာေတာ့…

Girós taito bor górot, ailla taito sang górot

Teppér teppér zóror fuçá forer sang górot

လယ္ပိုင္ရွင္က အိမ္ႀကီးႀကီးမွာ ေနၿပီးေတာ့ အလုပ္သမားေတြကိုက်ေတာ့ တဲအိမ္မွာပဲ ေနေစတယ္။ တဲေခါင္းမိုးမွ မိုးယိုလို႔ အိပ္ေရးပ်က္ရတယ္။  

ဒီစာပိုဒ္က လယ္အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ဘဝသနားဖြယ္ရာေတြရပါတယ္။ လယ္ပိုင္ရွင္က အမိုးအကာ ေကာင္းမြန္ခိုင္မာတဲ့ အိမ္ႀကီးႀကီးမွာ ေနၿပီးေတာ့ လယ္လုပ္သားေတြကိုက်ေတာ့ တဲအိမ္ေတြမွာေနေစတယ္။ သူ႕အိမ္ရဲ႕ ဝရန္တာေလာက္မွာေတာင္ ေနခြင့္မျပဳဘူး။ ခြဲျခားဆက္ဆံၾကတယ္။ လယ္လုပ္သားေတြကို ေပးထားတဲ့တဲအိမ္ကလည္း အမိုးအကာ မလံုၿခံဳပါဘူး။ မိုးရြာရင္ အိမ္ထဲ မိုးယိုက်တယ္။ တစ္ေန႔ကုန္ လယ္၌ ပင္ပန္းအလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ လယ္လုပ္သားေတြ ညအခါေတာင္ ခ်မ္းသာခြင့္မရဘူး။ ဒုကၡခံရျပန္ေတာ့တယ္။ 

ေနာက္ဆံုးအပိုဒ္ကေတာ့ …

Neke muke bat goijjé, Fól gasot lé fól doijjé

Foror fuwa ailla boli taalash nogore.

လယ္ပိုင္ရွင္ မိသားစုမွာ သမီးသမက္လာလည္တဲ့အခါ စားပြဲေတြ ခမ္းခမ္းနားနား လုပ္ေလ့ရိွတယ္။ ယာခင္းမွာလည္း သစ္လြင္စ အသီးအႏွံေတြ ထြက္လာတယ္။  ဒါေပမဲ့ သူတပါး သားျဖစ္တဲ့ လယ္လုပ္သားကို အဲဒီ စားပြဲရႊင္ပြဲေတြမွာ သတိမရၾကဘူး။ 

ဒီစာပိုဒ္မွာ ဆင္းရဲလယ္လုပ္သား ရင္ဖြင့္ထားတာက သူတို႔ရဲ႕ လုပ္အားမွ ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ အသီးအႏွံ႔ေတြကို သစ္လြင္စ သံုးေဆာင္ေဖ်ာ္ေျဖခ်ိန္တြင္ သူတို႔ကို သတိမရၾကဘူး။ လယ္ပိုင္ရွင္မိသားစုပဲ ေဖ်ာ္ေျဖၾကတာတယ္။ လယ္ယာမွ အသီးအနံ႔စထြက္လာတဲ့အခါ လယ္သမားမိသားစုေတြ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲ၊ မုန္႔၊ ထမင္းဖိတ္ေကြၽး ျပဳလုပ္တဲ့ ဓေလ့ရိွတယ္။ အဲဒီ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲေတြမွာ လယ္လုပ္သားေတြ ပါဝင္ခြင့္မရိွဘူး။ ဆင္းရဲသား လယ္လုပ္သားေတြဟာ သစၥာရိွရိွ မိမိတာဝန္ကို ေက်ပြန္ၾကေပမဲ့ လယ္ရွင္သူေဌးေတြကသာ ခ်မ္းသာခြင့္ကို ပိုင္ဆိုင္ထားတယ္လို႔ တညည္းတညဴဖြင့္ဆိုထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဤအိုက္လႅာရ္ ဆင္ေဂၚရ္ ေတးကဗ်ာတြင္ ဆင္းရဲသား လယ္လုပ္သားတို႔ရဲ႕ သနားဖြယ္ေကာင္းေသာဘဝနဲ႔ ႐ိုးရွင္းတဲ့ စိတ္ဓာတ္အျပင္ အာရကန္ျပည္ရဲ႕ ႐ိုးရာဓေလ့ကို ၾကည္လင္ျပတ္သားစြာ ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။


_လူထုဝဏၰ

(၂၀-၈-၂၀၂၃)




Sunday, August 13, 2023

ရိုဟင်ဂျာတို့ရဲ့ သစ္စာနှင့် NLD ရဲ့ ကျေးဇူးတုန့်ပြန်ခြင်း


 "ရိုဟင်ဂျာတို့ရဲ့ သစ္စာနှင့် NLD ရဲ့ ကျေးဇူးတုန့်ပြန်ခြင်း" 

ကာလရှည် ရက်စက်ဖိနှိပ်မှုကို တရစပ်ခံနေရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးဟာ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာ ဒီမိုကရေစီ အကူအပြောင်းကာလတစ်ခုကို စောင့်မျှော်ခဲ့တယ်။ စစ်မှန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီအုပ်ချုပ်ရေး အောက်ကသာ မိမိတို့ရဲ့ တန်းတူအခွင့်အရေးကို မျှမျှတတရနိုင်မှာဖြစ်ကြောင်း၊ ခွဲခြားဆက်ဆံတဲ့ အဖိနှိပ်ခံဘဝကနေ ရုန်းထွက်ဖို့အတွက် တစ်ခုတည်းသောလမ်းကြောင်းက စစ်မှန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ်သာဖြစ်ကြောင်းကို ရိုဟင်ဂျာတွေက ယုံကြည်ခဲ့ကြတယ်။ ဒါနဲ့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD)ရဲ့ နိုင်ငံရေး လမ်းစဉ်ကို စိတ်ချကာ ထောက်ခံအားပေးလာခဲ့တယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို နိုင်ငံရေး စံပြခေါင်းဆောင်အဖြစ်သတ်မှတ်ခဲ့တယ်။ 

"ဒေါ်စု လွှတ်မှသာ တိုင်းပြည်အေးချမ်းမှာ… မိမိတို့ ဘဝသာယာလာမှာ…" လို့တောင် သီချင်းတွေ ရေးဖွဲ့သီဆိုကာ အားတင်းထားခဲ့ကြသေးတယ်။ ရိုဟင်ဂျာတွေက အန်အလ်ဒီအပေါ် သစ္စာမဖောက်ဘဲ ဆူးခင်းလမ်းတလျှောက် ရဲရဲစွမ်းစွမ်း အတူလျှောက်လှမ်းခဲ့တယ်။


- NLD အဖွဲ့အောက်ကနေ ရိုဟင်ဂျာ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေ ရွေးကောက်ပွဲလည်း ဝင်ပြိုင်ခဲ့ကြတယ်။

- NLD နဲ့ပတ်သတ်နေလို့ စစ်အစိုးရရဲ့ မတရားထောင်ချခံခဲ့ရတယ်။

- NLD ကို ထောက်ခံလို့ လုပ်ကြံအမှုဆင်ကာ ထောင်ထဲ ရက်ရက်စက်စက် သတ်ဖြတ်ခြင်းတွေကိုလည်း ခံခဲ့ရတယ်၊၊

- NLD နဲ့ ပတ်သတ်နေလို့ အမိတိုင်းပြည်ကနေ ထွက်ပြေးရခြင်းလည်း ခံခဲ့ရတယ်။ 

- NLD ခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ထောင်ထဲကနေ လွှတ်မြောက်ရေးအတွက် ရိုဟင်ဂျာတွေက နိုင်ငံတကာတွင် လော်ဘီလုပ်ခြင်း၊ ဆန္ဒပြတောင်းဆိုခြင်း စတဲ့ နည်းမျိုးစုံနဲ့ ထထကြွကြွ ကြိုးပမ်းခဲ့တယ်။ 

- ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ နိုင်ငံရေးလမ်းစဉ်အပေါ် စာအုပ်တွေလည်း ရေးသားခဲ့တယ်။ The Lady of Destiny စာအုပ်ဟာ NLD လွတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ထင်ရှားတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ စာရေးဆရာ #AFK_Jilani ရေးသားခဲ့တဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ နိုင်ငံရေးကြိုးပမ်းမှုနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ စာအုပ်ဖြစ်တယ်။ 

ဒီလိုနည်းနဲ့ ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးဟာ NLD အပေါ် သစ္စာရှိရှိ ပေးဆပ်အနစ်နာခံခဲ့တယ်။


သို့ပေမဲ့… 

NLD ကောင်းစားနေချိန်မှာ ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးကို ကျေးဇူးတုန့်ပြန်တဲ့အနေနဲ့…

- ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အာဏာရလာတဲ့အခါ မျိုးချစ်အရေခြုံပြီး ရိုဟင်ဂျာ ချေမုန်းရေးကို လက်တွဲထောက်ခံခဲ့တယ်။

- NLD က ကိုယ်တိုင်မှတ်တမ်းတင်ခဲ့တဲ့ #ရိုဟင်ဂျာ ဆိုတဲ့ နာမည်ကို သုံးစွဲခြင်းမပြုရန် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကိုယ်တိုင် နိုင်ငံတကာကို အကြိမ်ကြိမ်တောင်းဆိုခဲ့တယ်။ ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ နာမည် မကြားဖူးဟန်၊ မသိဟန် ယောင်ဆောင်ခဲ့တယ်၊၊

- NLD အစိုးရအာဏာရကာလအတွင်း ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးရဲ့ မဲပေးပိုင်ခွင့် အခွင့်အရေးကို အဓမ္မရုတ်သိမ်းခဲ့တယ်။

- ၂၀၁၆-၁၇ ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှုခံနေရချိန်တွင် NLD က စစ်အုပ်စုနဲ့ ရင်ပေါင်တန်းရပ်တည်ခဲ့တယ်။ "ကိုယ့်အိမ်ကိုယ် မီးရှို့၊ မုဒိမ်းလိမ်ညာ(Fake Rape)၊ ဥပဒေဘောင်အတွင်း နယ်မြေရှင်းလင်း နေတာ၊ အကြမ်းဖက်အုပ်စုနဲ့ ယှဉ်တွဲမနေနိုင်ဘူး" စတဲ့ အရှက်သိက္ခာမဲ့ မှတ်ချက်စကားတွေနဲ့ နိုင်ငံတကာကို ပြောင်ပြောင် လည်ဖြားဖို့ ကြိုးစားခဲ့သေးတယ်။ 

- နောက်ဆုံး အိုင်စီဂျီအထိ သွားရောက်ကာ မုဒိမ်းစစ်အုပ်စုတွေရဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေကို ဖုံးကွယ်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့လေတယ်။








(ပုံ) NLD အဖွဲ့ဝင် ဦးအဒူလာဇိတ်ရဲ့ အဖွဲ့ဝင်ကတ်ပြား

(လူမျိုးဘာသာတွင် "ရိုဟင်ဂျာ၊ အစ္စလာမ်" လို့ ထင်ထင်ရှားရှား ဖော်ပြထားတယ်။)


—  #လူထုဝဏ္ဏ


photo credit