ခတ္တနာ နှင့် နားထွင်းမင်္ဂလာပွဲ
ခတ္တနာနှင့် နားထွင်းမင်္ဂလာကိုတော့ ဘယ်ဒေသ၊ ဘယ်လူမျိုးမဆို အိစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တိုင်း ပြုလုပ်ကြသည်။ အိစ္စလာမ်သာသနာ၏ စွန္နတ်တော်တစ်ပါးဖြစ်သည်။ ခန္ဓာကိုယ် ကျန်းမာရေးနှင့် ရောဂါဆိုးများမှ ကာကွယ်ရန် အိစ္စလာမ်မှ ညွှန်ပြသော အထိရောက်ဆုံး နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ တစ်ချို့ဘာသာခြာများးလည်း ခတ္တနာလုပ်ကြသည်။ ကျန်းမာရေးအတွက် အထောက်အကူပြုသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ နားထွင်းပွဲကတော့ လူမျိုးတိုင်းဘာသာတိုင်း ပြုလုပ်ကြသည်။ မိန်းကလေးများ၏ အဆင်တန်ဆာတစ်ခုပင်တည်း။ ဤဆောင်းပါးမှာ တင်ပြသွားမှာကတော့ ရိုဟင်ဂျာ ရိုးရာအစဥ်အလာအရ ခတ္တနာ နှင့် နားထွင်း မင်္ဂလာပွဲ လုပ်ပုံလုပ်နည်းပဲ ဖြစ်ပါသည်။
ခတ္တနာ ပြုခြင်းကား ယောက်ျားကလေးလိင်အင်္ဂါအရေပြားပိုကို ဖြတ်တောက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ခတ္တနာကို ရိုဟင်ဂျာတို့က "မူဆလ်မာနီ" ဟုခေါ်ကြသည်။ သားယောက်ျားလေး ၅-၇ နှစ်အရွယ်ရောက်လာသောအခါ ခတ္တနာလုပ်ပေးခြင်းဟာ မိဘတို့၏ တာဝန်တစ်ခုဖြစ်သည်။ မိဘတို့က ငွေကြေး ချမ်းသာသည့်အလျောက် ခတ္တနာပွဲကို ခမ်းခမ်းနားနား ပြုလုပ်ပေးကြသည်။ ကပွဲ ရွှင်ပွဲများ ပြုလုပ်ကြသည်။ ထမင်းဖိတ်ကျွေးကြသည်။
ခတ္တနာလုပ်မည့်နေ့တွင် သားကို ရေမိုးချိုးပေးကာ အဝတ်အစား ကောင်းကောင်း ဝတ်ဆင်ပေးသည်။ ပန်းကုံးမာလာ ဆင်ပေးသည်။ ရွှေငွေရတနာနှင့် တန်ဆာဆင်ပေးသည်။ ခတ္တနာ ပြုရန် ခတ္တနာဆရာတစ်ယောက်ကို ဖိတ်သည်။ ခတ္တနာဆရာကို "ဟာဇီမ္မား" ဟု ခေါ်သည်။ ဆရာက ခတ္တနာပြုရန် လိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများကို မှာသည်။ ကောက်ရိုးပြာ၊ မုန်ညှင်းဆီ၊ တစ်တွာလောက် ပိတ်စသစ်တစ်ခု စသည်တို့ကို လောင်ပန်းနှင့် ထည့်လာသည်။ နောက်လောင်ပန်းတစ်ခုမှာ ဆန်တစ်သိုက်၊ ကြက်ဥ နှစ်လုံး၊ ပရိတ်ပန်း၊ မီးခွက်သစ် တစ်ခု တို့ကို တန်ဆာဆင်ကာ တည်ထားရသည်။ ဇလုံးငယ်တစ်လုံးနှင့် ရေနွေးလည်း တည်ပေးရသည်။
အားလံုး အဆင့်အသင်ဖြစ်လျှင် ခတ္တနာဆရာသည် သားကို ဖာထ် ဟုခေါ်သော ခွေးခုံပြားတစ်ခုမှာ ထိုင်စေသည်။ သားကို လူတစ်ယောက်က ကျော့ဘက်ကနေ ကိုင်ထားရသည်။ နောက်တစ်ယောက်က ခြေထောက်နှစ်ဖက်ကို ကိုင်ပေးရသည်။ ခတ္တနာဆရာသည် မိမိနှင့်ပါလာသော သင်တုန်းဓါး(ကူရ်)နှင့် ညှပ်တံကို ရေနွေးဇလုံတွင် စိမ့်ထားသည်။ ပြီးနောက် ကုရ်အာန်မှ စူရာတိုအချို့ရွတ်ဖတ်ကာ ဘစ်မိလ္လာဟ်ဆိုပြီး လိင်တံအရေပြားကို ဖြတ်တောက်ပေးသည်။ အနာပေါ်တွင် ကောက်ရိုးပြာနှင့် မုန်ညှင်းဆီကို ကပ်ပေးကာ ပိတ်စနှင့် လံုလံု ပတ်ပေးသည်။ ဤသို့ဖြင့် ခတ္တနာလုပ်သည်ကိစ္စပြီးသွားသည်။ ထို့နောက် ပွဲရွှင်ပွဲ စတင်သည်။ ထမင်းဖိတ်ကျွေးကြသည်။ ပွဲတက္လာကြသော ဆွေမျိုးမိသားစုများက လက်ဖွဲ့များယူဆောင်လာကြလေ့ရှိသည်။
ခတ္တနာပြုခံရသော ကလေးသည် အဆီပါသော အစာများရှောင်ရသည်။ ကြက်သွန်ရွက်ခြောက် မီးရှို့ကာ မီးခိုခံရသည်။ ၃ရက်မြောက်ေန့တွင် ပတ္တီးစည်းကို ဖြေပေးသည်။ ၇ ရက်နေ့တွင် ရေချိုးရသည်။
ဒုတိယ တစ်ခုကတော့ နားထွင်းပွဲဖြစ်ပါသည်။ ယင်းကိုလည်း ခတ္တနာကဲ့သို့ပင် ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲနှင့် ခမ်းခမ်းနားနား ပြုလုပ်ကြသည်။ နားထွင်းပွဲကို "ဟာန်ဖုရား" ဟုခေါ်သည်။ သမီးမိန်းကလေးကို နားထွင်းပွဲ ပြုလုပ်ရန် အချိန်တစ်ချိန်သက်မှတ်သည်။ သမီးကို ရေမိုးချိုး အဝတ်အစားကောင်းကောင်း ဝတ်ဆင်ပေးသည်။ ပြီးနောက် ကွမ်းရွက်၊ ကွမ်းသီး၊ ထုံး၊ ဆေးရွက်နှင့် ကွမ်းရိုးတံ တို့ကို ကလပ်တစ်ခုနှင့် လှလှပပ ဆင်ယင်ထားသည်။ နောက်ကလပ်တစ်ခုမှာ အပ်၊ချည်နှင့် မုန်ညှင်းဆီ ကို ထည့်ထားရသည်။ နားထွင်းမှုကို မိသားစုထဲက သက်ကြီးတစ်ဦးက လုပ်လေ့ရှိသည်။ ဦးစွာ နားထွင်းပေးမည့် လူက ကွမ်းတစ်ယာကို မိိိမိပါးစပ်၌ ငုံ့ထားရသည်။ ကွမ်းရိုးတံနှင့် ထုံးယူကာ နားပန်နှစ်ဖက်တွင် အမှတ်အသား ချသည်။ အပ်နှင့် ထိုးဖောက်ပေးသည်။ အပ်ချည်ကို နားရွက်မှာ ချည်ထားသည်။ ဆီသုတ်ပေးသည်။
အနာကောင်းသည့်တိုင်အောင် ချည်ကို တဖြေးဖြေးဆွဲကာ ရွေ့ရသည်။ အနာကောင်းလာလျှင် အမေဘက်မှ အဘိုးအဘွားက ရွှေနားတောင်းပေးရသည်။ ဆွေမျိုးများကလည်း သမီးကို လက်ဆောင်များ ပေးကြသည်။ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲများလည်း အုတ်အုတ်သိုက်သိုက် ပြုလုပ်ကြသည်။ အချို့မိသားစုများက ဖာတီယာ အလှူပွဲ ပြုလုပ်ကြသည်။
ဤအခါသမယတို့က မိဘတို့အတွက် အလွန်ပျော်ရွှင်ဖွယ် အချိန်ကလေးတွေ ဖြစ်ပါသည်။ ယခင်ခေတ်က ခေတ်မီဆေးဝါးနှင့် နည်းများမရှိခဲ့သောအတွက်ကြောင့် အညာဆေးမြီးတိုများနှင့် ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဆေးပညာတိုးတက်နေသာ ယနေ့ခေတ်မှာဆိုလျှင် ထိုကောက်ရိုးပြာ၊ မုန်ညှင်းဆီ တို့မှာ စိတ်နောက်ဖွယ်ဖြစ်နိုင်သည်။ ယခုချိန်မှာ ခတ္တနာနှင့် နားထွင်းမှုတို့ကို ဆရာဝန်နှင့် စနစ်တကျ ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။
ဤနည်းဖြင့် ရိုဟင်ဂျာ ရိုးရာအစဥ်အလာအရ ခတ္တနာနှင့် နားထွင်းမင်္ဂလာပွဲကို မှတ်မှတ်ရရ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။
လူထုဝဏ္ဏ
(၄-၉-၂၀၂၁)
No comments:
Post a Comment