Diindahání

Drop Down MenusCSS Drop Down MenuPure CSS Dropdown Menu

Sunday, November 19, 2023

မာလ်ကာဘာနူ နှင့် မောနူမျာ အချစ်ဇာတ်လမ်း

မာလ်ကာဘာနူ နှင့် မောနူမျာ  အချစ်ဇာတ်လမ်း


ကမ္ဘာ့အရပ်ရပ်တွင် လူမျိုးတိုင်းလိုလို၌ ထင်ရှားကျော်ကြားသော အချစ်ဇာတ်လမ်းများရှိသည်။ ဥပမာအားဖြင့် တင်ပြရလျှင်—

၁) နတ်ရှင်နောင်နှင့် ရာဇဓာတုကလျာ၊

၂) ရိုမီယိုနှင့်ဂျူးလီယတ်

၃) လိုက်လာနှင့်မောဂျူနူန်

၄) ချေရီနှင် ဖောရာဟာဒ်

၅) အာနာရ်ကလီ

စသည်ဖြင့် ရှိခဲ့သည်။


ရခိုင်ဘင်္ဂလားနယ်တွင်လည်း ဒါလီယာနှင့်အာမီနာ၊ မာလ်ကာဘာနူနှင့် မော်နူမျာဟူ၍ ထင်ရှားသော အချစ်ဇာတ်လမ်းရှိခဲ့သည်။

သမိုင်းနောက်ခံ ၁၇ ရာစုအလယ်တွင် မဂိုမင်းသား ရှားချူးဇား သည် ဘင်္ဂလာနယ်ကို အုပ်ချုပ်လျက်ရှိခဲ့သည်။ သူ၏ စစ်သေနာပတိမှာ ရှေရ်မူစ်တကာဖြစ်ပြီး စစ်သားတစ်ထောင်ကို ကြီးကြပ်အုပ်ချုပ်ရသည်။ ၎င်းတွင် တစ်ဦးတည်းသောသား ဂျောဘောလ်မူစ်တကာ (ခ) ဂျောဘောလ်တောခါန် (ခ) မော်နူမျာ တစ်ယောက်ထွန်းကားခဲ့သည်။

ရှေရ်မူစ်တကာသည် ကောစ်ဘဇားနယ်မှ အာနူဝါရာခရိုင်ကို အပိုင်စားရ၍ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ရှေရ်မူစ်တကာ ကွယ်လွန်ပြီးနောက် သားဖြစ်သူမော်နူမျာက အဖ၏ အရိုက်အရာကို ဆက်ခံသည်။ မော်နူမျာလက်အောက်၌ လယ်ပိုင်ရှင်ငယ်များရှိခဲ့ပြီး မော်နူမျာအား လယ်ခွန်၊မြေခွန်များ ဆက်သရသည်။

အချစ်ဇာတ်လမ်း လွန်ခဲ့သောနှစ် (၃၅၀)ခန့်က ပေါ်ထွန်းခဲ့သည့် မာလ်ကာဘာနူ နှင့် မော်နူမျာ အချစ်ဇာတ်လမ်း အကြောင်းသည် ရိုဟင်ဂျာ လူထုအကြားတွင်လည်း ထင်ရှားစွာရှိခဲ့သည်မို့ ပြန်လည်ရှင်သန်ရန် တင်ပြခြင်းသာဖြစ်ပါသည်။

ရှေရ်မူစ်တာကာ (မဂိုရှားချူးဇာဘုရင်၏ ဘင်္ဂလားစစ်သေနာပတိ) ၁၇ ရာစုအလယ်လောက်တွင် ရှားချူးဇားသည် တြိပူရနှင့် ဘင်္ဂလားနယ်ကို အုပ်ချုပ်ခွင့်ရရှိခဲ့သည်။ ရှေရ်မူစ်တာကာသည် သူ့လက်အောက်၌ စစ်သေနာပတိဖြစ်ခဲ့ပြီး စစ်သားတစ်ထောင်ကို ဦးစီးကွပ်ကဲရသူဖြစ်သည်။ သူသည် စစ်တကောင်တိုင်းရှိ စကောရီယာ၊ အာနိုဝါရာ၊ ဘာရ်ှကာလီနှင့် စသော မြောက်စွာသောနယ်များကို ပိုင်ဆိုင်ခဲ့သည်။ သူ့လက်အောက်၌ လယ်ပိုင်ရှင်မြောက်မြားစွာရှိခဲ့ပြီး သူ့အားလယ်ခွန် မြေခွန်ဆက်သရသည်။

ခရစ်သက္ကရာဇ် ၁၇၀၇ခု နှစ်တွင် ဘင်္ဂလားနယ်သည် ဗြိတိသျှ အရှေ့အိန္ဒိယကုမ္ပဏီ လက်အောက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ယင်းမတိုင်မီကပင် ရှေရ်မူစ်တာကာသည် ရခိုင်ဘုရင်လက်အောက်ရှိ သမုဒ္ဒရာရေပိုင်နက်၊ တောတောင်များ၊ လာလ်ရှော်ဘုစ်တီလာ၊ ဒိယန်ရာဇ်စသည့် သက်ပိုင်နယ်ကို ပိုင်စိုးပြီး မြိုလူမျိုးတို့၏ဘုရင်တဆူအဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။

နောင်တွင် ရှေရ်မူစ်တကာသည် အာနူဝါရာနယ် ရှောလ်ကာတာရွာကို အခြေပြု၍ နေထိုင်ခဲ့သည်။

ရှေရ်မူစ်တကာ၏သား/သမီးများမှာ

၁) ဂျော်ဘောလ်တောခါန်(ခ)မော်နူမျာ

၂) ဘူရာဘီဘီ ဆော်ဒေါရာနီ

၃) ကာလာဘီဘီ ဆော်ဒေါရာနီတို့ဖြစ်ကြသည်။


 မော်နူမျာသည် သူ၏ ဖခင် ရှေရ်မူစ်တာကာ ကွယ်လွန်ပြီးနောက် ဖခင်ပိုင်ဆိုင်ခဲ့သော လယ်မြေများ၊ ပိုင်ဆိုင်မှုအဝဝကို ကြီးကြပ်ရသည်။

မောနူမျာသည် အဖရိုက်အရာကို ဆက်ခံအုပ်ချုပ်ရာ၌ မကယ်သူတဦးက မဟုတ် ဘခင်ထက်ပင် သာလွန်သူတစ်ဦးဖြစ်သည်။

မော်နူမျာ၏ အိမ်တော်ခြံ၏ အရှေ့အနောက် တံခါးပေါက်ကို ခိုင်ခန့်စွာတည်ဆောက်ထားသည်။ တံခါးဝအသီးသီးတွင် ကြီးမားသော အမြောက်တစ်ခုစီကို တပ်ဆင်ထားသည်။ အမြောက်တစ်ခု၏ အလေးချိန်မှာ ၂၇မောင်းရှိသည်။ ယခုအခါ ယင်းအမြောက်များကို စစ်တကောင်း ရေတပ်ဌာချုပ်တွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။ အမြောက်များကို ပေါ်တူဂီ ပင်လယ်ဓားပြများရန်မှ ကာကွယ်ရန် တပ်ဆင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။

 မောနူမျာသည် သူ၏အိမ်တော်၏မနီးမဝေး အနောက်တောင်ဖက်တွင် ဗလီကြီးတစ်လုံးကို တည်ဆောက်ထားခဲ့သည်။

ယင်းနှင့်မနီးမဝေးတွင် ကန်ကြီးတခုကိုလည်း တူးဖော်ထားခဲ့သည်။ ယင်းတို့ကို ယခုတိုင် မောနူမျာဗလီနှင့်မောနူမျာကန်တော်ဟုခေါ်ကြသည်။

မာလ်ကာဘာနူ။

မာလ်ကာဘာနူသည် စစ်တကောင်းဒေသ ဘာရ်ှခါလီ၊ ရှောရောလာနယ်တွင် နေထိုင်သည်။ သူမ၏ဖခင်မှာ အာမိရ်မူဟာမတ်ဖြစ်သည်။ သူသည်ချမ်းသာသော ကုန်သည်တဦးဖြစ်ပါသည်။

မာလ်ကာဘာနူတွင် ညီ (၆)ယောက်ရှိခဲ့သည်။ မာလ်ကာဘာနူသည် အလွန်ချောမော လှပသော မိန်းကလေးတစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ ငယ်စဉ်က ဘာသာရေးပညာရပ်ကို ရွာရှိ အာရဗီကျောင်းတွင် သင်ကြားခဲ့သည်။

မော်နူမျာသည် မိမိ၏လယ်မြေကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ နယ်လည့်သွားလေ့ရှိသည်။ တနေ့သောအခါ သူသည်သူ့၏ နောက်လိုက်နောက်ပါများနှင့် မောလ်ကာဘာနူတို့ ရွာ ဘာရ်ှခါလီ ရှောရာလာရွာသို့သွားရာ မောပန်းသဖြင့် ယင်းနယ်၌ တစ်ညအိပ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ကျောင်းသူမလေး မာလ်ကာဘူနူကို တွေ့သွားရာ သဘောကျချစ်ကြိုက်မိလေတော့၏။

ဤသို့ဖြင့် မကြာခဏဆိုသလို မော်နူမျာသည် မာလ်ကာဘာနူတို့ ရွာသို့ ရောက်သွားလေ့ရှိ၏။ စိတ်တွင်ပရိဒေဝ မီးကထလောင်တော့သဖြင့် အတောမသတ်နိုင်ဖြစ်၍ မာလ်ကာဘာနူကိုစာသင်ပြသော ကာဇီ(ခ)မော်လဝီမှတဆင့် ဖခင် အာမိရ်မူဟာမတ်ထံမှ မာလ်ကာဘာနူကိုတောင်းဆိုမှုပြုလေသည်။

အာမိရ်မူဟာမတ်မှ သဘောတူလက်ခံသော်လည်း မာလ်ကာဘာနူမာ သဘောမတူပါ။ အကြောင်းမူကား မောလ်ကာဘာနူ၏ရွာနှင့် မော်နူမျာတို့ ရွာကြားတွင် ရှောင်ခေါ်မြစ်ခံထားသည်ဖြစ်ရာ မြစ်ကြောင်းဖြင့်သူမအနေဖြင့် ယောက္ခမအိမ်သို့မသွားလိုပါ။ သူမသည် သမ္ဗာန်ဖြင့်ခရီးပေါက်ရမည့်ကိုကြောက်တတ်သည်။ ထိုကြောင့် သူမက မော်နူမျာအား ရှောင်ခေါ်မြစ်ပေါ်၌ တာဖို့ပေးရန်တောင်းဆိုမှုပြုခဲ့သည်။

အချစ်၏ဇောကြောင့် မော်နူမျာသည် တောင်းဆိုမှုကို ချက်ချင်းဆိုသလို လက်ခံလိုက်လေသည်။

ရှောင်ခေါ်မြစ်ပေါ်တွင် တာဖို့ရန် စီစဉ်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ သိပ်မကြာခင် တာဖို့မှုပြီးစီးခဲ့သည်။ *ရှောင်ခေါ်မြစ်သည် ကောစ်ဘဇားလမ်းခွဲ လိင့်လမ်းအတိုင်းအရှေ့ဘက်သို့ တစ်မိုင်ခန့် ခရီးအကွာတွင်ရှိသည့် တံတားကြီးနားတွင် ရှိသည်။ ယင်းမြစ်သည် အာနူဝါရာနှင့် ဘာရ်ှခါလီကြား ဖြတ်စီးသောမြစ်ဖြစ်သည်*။


တာဖို့ပြီးသောအခါ မာလ်ကာဘာနူနှင့်မော်နူမျာတို့၏ မင်္ဂလာပွဲက စတင်ခဲ့လေသည်။ မင်္ဂလာပွဲအကျွေးအမွေးနှင့် အဆိုအက ၊အတီးအမှုတ်၊ပွဲလမ်း၊သဘင်သည် တလတိတိ အချိန်ကြာညောင်းခဲ့သည်။ အနယ်နယ်အရပ်ရပ်မှသဘင်သည်၊ ဂီတပညာရှင်များမှလာရောက်ဖြေဖျော်ခဲ့သည်။ ပွဲသည် ခြိမ့်ခြိမ့်သဲ စည်ကားခဲ့သည်။ ယင်းပွဲတွင်သီဆိုခဲ့သော ထင်ရှားသည့်သီချင်း (ရိုလို ခေါံလာ) တပုဒ်မှာ

မောလ်ကာ ဘာနူ ဒေရှ့်ရေ ဗျီယာရ် ဗိုက်ဒေါ အလ္လာ ဘာဂျေရေ၊

မောလ်ကာဘာနူ ရှာတ္တေ ..ဗိုက်..

အိုဗိုက်...မော်နူမျာရ် ကီဟိုနိုက်...

မောလ်ကာ ဘာနူ ဗျာ ဟိုယ်ဘို

မော်နူမျာ ရှာတ် တေရေ။

မာလ်ကာဘာသည် မောနူများ၏ ဒုတိယမြောက်မယား ဖြစ်သည်။ သူမတွင် သား/သမီး တစ်စုံတစ်ဦး မထွန်းကားခဲ့ချေ။ မာလ်ကာဘာနူသည် မောနူမျာထံတွင်မပျော်။ သို့ကြောင့် မောနူမျာထံအကြာမနေတော့ မိဘရှိရာ ဘာရ်ှကာလီသို့ ပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်ခဲ့သည်။

မောလ်ကာဘာနူ၏ ဖခင် အာမိရ်မူဟာမတ်သည် သူမအတွက် ဗလီကြီးတလုံးတည်ဆောက်ပေးခဲ့ပြီး မနီးမဝေးတွင် ကန်ကြီးတခု တူးဖော်ပေးခဲ့သည်။

ယင်းတို့ကို ယခုတိုင် မောလ်ကာဘာနူ ဒီဂီ(ကန်တော်ကြီး)နှင့် မောလ်ကာဘာနူဗလီဟုခေါ်ထွင်ကြသည်။ မာလ်ကာဘာနူ ဂူသင်္ချိုင်းသည် မာလ်ကာဘယနူ ဗလီကြီး၏ အနီးတွင်တည်ရှိသည်။ မော်နူမျာဂူသင်္ချိုင်းသည် ရွာသင်္ချိုင်းအလယ်အပင်ကြီးတပင်တွင်ရှိနေသည်။


ကိုးကားပြုစုသူ

မင်းဝန်ဇော်


Thursday, November 2, 2023

ရဲထောက်ဦးအီလီယာစ် ကွယ်လွန်

 


𝐈𝐧𝐧𝐚 𝐋𝐢𝐥𝐥𝐚𝐡𝐢 𝐖𝐚 𝐈𝐧𝐧𝐚 𝐈𝐥𝐚𝐲𝐡𝐢 𝐑𝐚𝐣𝐢𝐮𝐧 

မောင်တောမြို့၊ မြို့မတောင်ရပ်ကွက်၊ မြို့မငါးခူရရွာနေ ဟာဂျီး ဦးအီလီယာစ် (ရဲအငြိမ်းစား) အသက် ၈၀ - နှစ်သည်  ၂ - ၁၁ - ၂၀၂၃  ခုနှစ် ကြာသပတေးနေ့ နံနက် ၄ နာရီ အချိန်တွင် အလ္လာဟ်အမိန့်ခံသွားပါသဖြင့် မိသားစုနဲ့အတူ ထပ်တူထပ်မျှ ဝမ်းနည်းကြေကွဲရပါသည်။ 

မိတ်ဆွေ သူငယ်ချင်းအားလုံးတို့သည် မာဂ်ဖိရသ်အတွက် ဒိုအာပြုပေးကြပါရန် မေတ္တရပ်ခံပါသည်။

ဂျနာဇာနာမဇ် ဝတ်ပြုမယ့်နေရာ - ယနေ့ (၂ - ၁၁ -၂၀၂၃) ခုနှစ် ကြာသပတေးနေ့ ည (၄ နာရီ ၄၀ မိနစ်) အချိန်တွင် မောင်တောမြို့၊ မြို့မတောင်ရပ်ကွက်၊ မြို့မ သင်္ချိုင်း ဗလီကြီး ကဘရ်စတန်တွင် ဂျနာဇာဆွလားသ် ဝတ်ပြုပြီး ဒဖနာပါမည်ဖြစ်ကြောင်း အသိပေးအပ်ပါသည်။