မုဟမၼဒ္ အာလ္ ဗုခါရီ (သို႔မဟုတ္) ဗုခါရီက်မ္းျပဳဆရာ

ေအမာမ္ဗုခါရီအေၾကာင္း 

☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆
Download Here Buhari in Burmese Translations

BUHARI Vol.1

BUHARI Vol.2

BUHARI Vol.3


ေအမာမ္ဗုခါရီ၏ အမည္မွာ မုဟမၼဒ္ ျဖစ္သည္။

ကြန္နီယတ္ (Epithet) ဂုဏ္ရည္ သတၱိ ေဖာ္ျပရာ အမည္မွာ အဗူ အဗ္ဒုလႅာဟ္ ျဖစ္သည္။ 
လကဗ္ (Title of honour) ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဘြဲ႕မွာ အမီရုလ္ မုအ္မီနီန္ ဖိလ္ ဟဒီဆ္ ၾသ၀ါဒ ေတာ္ဆိုင္ရာ ပညာတြင္ မုအ္မင္နီန္ တို႔၏ အႀကီးအကဲ၊ အႀကီး အမွဴး၊ ဥကၠဌ ျဖစ္ပါသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ၏ မ်ိဳးႏြယ္ စဥ္ဆက္မွာ မုဟမၼဒ္ ဗင္န္ အစၥမာအီးလ္ ဗင္န္ အစ္ဗ္ရာဟီမ္ ဗင္န္ မုဃီရဟ္ ဗင္န္ ဗရ္ဒစ္ဇ္ဗဟ္ ျဖစ္သည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီသည္ ဟစ္ဂ်္ရီ သကၠရာဇ္ ၁၉၄ ခု၊ ေရွာင္၀ါလ္လ (၁၃) ရက္၊ ေသာၾကာေန႔ ဂၽြန္မ္အဟ္ ဆြလာတ္ အၿပီးတြင္ ဗုခါရာၿမိဳ႕၌ ဖြားျမင္ ခဲ့ပါသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ၏ ဖခင္ႀကီးမွာ ေအမာမ္ ဗုခါရီ ငယ္ရြယ္စဥ္မွာပင္ အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္ အမိန္႔ေတာ္ခံသြားခဲ့ရာ ေအမာမ္ ဗုခါရီအား မိခင္ႀကီးက ေမြးျမဴ ေစာင့္ေရွာက္လာခဲ့ပါသည္။

ဖရ္ဗရီ၏ ေရးသားခ်က္အရ ေအမာမ္ ဗုခါရီက ကၽြန္ေတာ္ အသက္ (၁၀) ႏွစ္ပင္ မျပည့္ေသးပါ။ ထိုအရြယ္မွာပင္ ဟဒီးဆ္ ၾသ၀ါဒေတာ္မ်ားကို က်က္မွတ္ လိုသည့္ဆႏၵ အျပည့္အ၀ ရွိေနခဲ့ပါသည္ဟု ေျပာျပ ေလ့ရွိ ခဲ့ပါသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ ၁၀ ႏွစ္သား အရြယ္မွာပင္ မိခင္ႀကီးႏွင့္ အစ္ကိုႀကီး အဟ္မဒ္ တို႔ႏွင့္ အတူတကြ ဟဂ်္ျပဳရန္ မကၠာၿမိဳ႕ေတာ္သို႕ သြားေရာက္ ခဲ့ပါသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ ဟဂ်္ ျပဳလုပ္ ၿပီးသည့္ အခါ ပညာဆည္းပူးရန္ အလုိ႔ငွာ မကၠာၿမိဳ႕ေတာ္မွာပင္ ေနရစ္ခဲ့ပါသည္။

မိခင္ႀကီးႏွင့္ အစ္ကိုႀကီးတို႔သည္သာ မိမိတို႔၏ တိုင္းျပည္သို႕ ျပန္သြားခဲ့ပါသည္။ 

ေအမာမ္ ဗုခါရီသည္ ဟဒီးဆ္ ပညာတြင္ အဘယ္မွ် ကၽြမ္းက်င္ ႏွံ႔စပ္ခဲ့သည္ ဆိုေသာ္ တစ္ခါေသာ္ အလြန္ ေက်ာ္ၾကားေသာ (မုဟဒ္ဒစ္ဆ္) ဟဒီးဆ္ ပညာရွင္တစ္ဦး၏ အမွားကို ပရိသတ္အလယ္တြင္ ေထာက္ျပႏိုင္ခဲ့သည္။ 

ေအမာမ္ ဗုခါရီ က ကၽြန္ေတာ္သည္ အသက္ တစ္ဆယ့္ ေျခာက္ႏွစ္ အရြယ္တြင္ အစ္ဗ္ႏုမုဗာရက္၊ ၀ကီအ္ စသည့္ ပညာရွင္ႀကီးမ်ား၏ က်မ္းမ်ားကို စ-လယ္-ဆံုး က်က္မွတ္ ထားႏိုင္ခဲ့ပါသည္ ဟု ေျပာျပေလ့ ရွိခဲ့ပါသည္။

ထို႔ေနာက္ ေအမာမ္ ဗုခါရီသည္ မိမိ၏ မိခင္ႀကီး ႏွင့္အတူ ဒုတိယ အႀကိမ္ ဟဂ်္ ျပဳလုပ္ရန္ မကၠာဟ္ ၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ခရီးထြက္ခဲ့ျပန္ပါသည္။ 

ဤ ဒုတိယ ဟဂ်္ ခရီးတြင္ ဟဒီးစ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ပညာအရပ္ရပ္ကို အနည္းငယ္ စိုးစဥ္းမွ် မက်န္ရစ္ေစဘဲ ျပည့္စံုစြာ၊ ေစ့ငွစြာ တတ္ေျမာက္ ေအာင္ ဆည္းပူးခဲ့ပါသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ အသက္ (၁၈)ႏွစ္ အရြယ္တြင္ က်မ္း တစ္ေစာင္ ျပဳစုခဲ့သည္။ ယင္းက်မ္းတြင္ တမန္ေတာ္ျမတ္ မိုဟမၼဒ္ (ဆြာလႅလႅာဟု အလိုင္ဟိ ၀စလႅာမ္) ၏ (ဆြဟာဗ္) တပည့္သားမ်ား၏ စီရင္ထံုးမ်ားႏွင့္ ဓမၼသတ္ အဆံုးအျဖတ္မ်ားကို စုေပါင္း ေဖာ္ျပထားပါသည္။


ေအမာမ္ ဗုခါရီ က ကၽြႏု္ပ္သည္ ပညာ ဆည္းပူးရန္အတြက္ ရွာမ္ (Syria)၊ မစ္ဆြ္ရ္ (Egypt)၊ အလ္ ဂ်ဇီရဟ္ (Mesopotamia) စသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ႏွစ္ႀကိမ္ သြားေရာက္ခဲ့ပါသည္။ 

ဟိဂ်ာဇ္ ျပည္တြင္ ၆ႏွစ္ ေနထိုင္ခဲ့ပါသည္။ 
ဗဃ္ဒါဒ္ (Baghdad) ႏွင့္ ကူဖဟ္ (Kufa) ၿမိဳ႕မ်ားသို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ သြားေရာက္ခဲ့သည္ ဟု ေျပာျပခဲ့ပါသည္။ 

ဆိုလို သည္မွာ ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ ထိုေခာတ္ ထိုအခါတြင္ ဟဒီးဆ္ ပညာ ထြန္းကားရာ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဟဒီးဆ္ ပညာ ပါရဂူမ်ား ရွိရာ ဌာန အသီးသီးသို႔ မလြဲမေသြ၊ မုခ် ဆတ္ဆတ္ သြားေရာက္ခဲ့သည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ 

ပညာ ဆည္းပူးရန္အတြက္ ခရီးသြားရာတြင္ ဒုကၡအမ်ိဳးမ်ိဳး ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ ခဲ့ရပါသည္။ ပညာ ဆည္းပူးရာတြင္ ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရေသာ ဒုကၡ ႀကီးငယ္မ်ားကို အံ့ဖြယ္ သရဲအၿပံဳးႏွင့္ ရဲရဲ ရင္ဆိုင္ခဲ့ပါသည္။ 

သို႔ ပညာ ဆည္းပူးခဲ့သည့္အတြက္ေၾကာင့္ပင္ ေအမာမ္ ဗုခါရီသည္ ဟဒီးဆ္ ပညာတြင္ သူမတူေအာင္ တစ္ဘက္ကမ္းခပ္ တတ္ေျမာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ေနာက္ဆံုးတြင္ ေအမာမ္ ဗုခါရီ၏ အခ်ိဳ႕ ဆရာမ်ားသည္ပင္ ေအမာမ္ ဗုခါရီထံတြင္ တပည့္ခံလာခဲ့ၾကပါသည္။ 

ရွိဳင္ခုလ္ အစၥလာမ္ ဟာဖဆ္ဇ္ အစ္ဗ္ႏု ဟဂ်ရ္ အတၱစၥကလာနီ က ေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့သည္မွာ ေအမာမ္ ဗုခါရီ၏ ဆရာမ်ားမွာ မ်ားျပားလွသည္။ ယင္း ဆရာမ်ားအနက္ ဆရာ (၁၈၀၀) မွာ ေအမာမ္ ဗုခါရီသည္ ထို ဆရာမ်ားထံမွ ဟဒီး ၾသ၀ါဒေတာ္ တစ္ပါးသာ ဆည္းပူးခဲ့ရေသာ ဆရာမ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါေပသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ၏ မွတ္သား ဥာဏ္မွာ အလႅာဟ္၏ ေက်းဇူးေတာ္ျဖင့္ အတိုင္းမသိ ထူးခၽြန္လွေပသည္။ အစပထမ တြင္ ၾကားသိရသမွ်ေသာ ဟဒီးဆ္ေတာ္မ်ားကို အာဂံုေဆာင္ထားေလ့ရွိခဲ့သည္။
ေရးမွတ္ ထားေလ့မရွိေပ။ ေအမာမ္ ဗုခါရီ၏ စာသင္ တပည့္သားမ်ားသည္ ေရးမွတ္ ထားေလ့ရွိခဲ့ၾကသည္။ တိုက္ဆိုင္ ၾကည့္ေသာအခါ ေအမာမ္ ဗုခါရီ၏ မွတ္သားဥာဏ္သည္ အသာ ရရွိသည္သာ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ သူေတာ္ေကာင္း တရားက်င့္ မူရာတြင္ လည္းေကာင္၊ စိတ္ရင္ ေစတနာ ျဖဴစင္ရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ဥာဏ္ အေျမာ္အျမင္ ထက္ျမက္ရာတြင္ လည္းေကာင္း ၿပိဳင္ဖက္၊ ယွဥ္ဖက္ ကင္းေလာက္ ေအာင္ ထူးခၽြန္လွေပသည္။ 

အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္သည္ ေဖာ္ျပပါ အရည္အခ်င္းမ်ားႏွင့္တကြ အျခား လိုအပ္သည့္ အရည္အေသြး အရပ္ရပ္ကို ေအမာမ္ ဗုခါရီအား လိုေလေသး မရွိ အျပည့္ အ၀ ခ်ီးျမွင့္ထားေတာ္မူသည္မွာ အထင္အရွားပင္။ ထို႔ အတြက္ ေၾကာင့္ပင္ ေအမာမ္ ဗုခါရီ ၏ အခ်ိဳ႕ ဆရာမ်ားက ေအမာမ္ ဗုခါရီ၏ အရည္အခ်င္းမ်ားကို ေတြ႕ျမင္ၾကရေသာအခါ “ဆြဟာဗဟ္ (တပည့္သား မ်ားတြင္) အုမရ္ တစ္မူထူးသကဲ့သို႔ မုဟဒ္ဒစ္ဆ္ မ်ားတြင္ ေအမာမ္ ဗုခါရီသည္လည္း တစ္မူ ထူးေပသည္” ဟု အမႊမ္းတင္ ေျပာဆိုေလ့ ရွိခဲ့ ၾကေပသည္။
တစ္ရက္ ေအမာမ္ ဗုခါရီသည္ မိမိ၏ ဆရာ အစၥဟာက္ ဗင္န္ ရာဟိုယဟ္၏ အနီးတြင္ ထိုင္ေနခဲ့၏။ 

ဟဒီးဆ္ ၾသ၀ါဒေတာ္ ဆိုင္ရာက်မ္းမ်ား အေၾကာင္း ေပၚလာခဲ့၏။ ထိုအခါ ဆရာ ျဖစ္သူက ေအမာမ္ ဗုခါရီအား “အကယ္၍မ်ား အသင္သည္ မွန္ကန္ေသာ ဟဒီဆ္ ၾသ၀ါဒေတာ္မ်ားခ်ည္းကိုသာ စုေဆာင္း၍ က်မ္း တစ္ေစာင္ ျပဳစုႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ အလြန္ေကာင္းမည္” ဟု မိမိ၏ ဆႏၵကို ထုပ္ေဖာ္ ေျပာဆိုလိုက္ပါသည္။

ထိုအခါ ေအမာမ္ ဗုခါရီ က “ထို အခ်ိန္မွစ၍ ကၽြႏု္ပ္၏ စိတ္တြင္ ယင္းသို႔ေသာ က်မ္း တစ္ေစာင္ (၀ါ) “ဆြဟီဟ္ ဗုခါရီ” ေရးသားရန္ ဆႏၵ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါသည္” ဟု ေျပာျပ ခဲ့ပါသည္။

ထိုေနာက္ မၾကမီ အတြင္းမွာပင္ ကၽြႏု္ပ္သည္ ဤသို႔ အိပ္မက္ ျမင္မက္ ပါသည္။ “ကၽြန္ေတာ္သည္ တမန္ေတာ္ျမတ္ မိုဟမၼဒ္ (ဆြာလႅလႅာဟု အလိုင္ဟိ ၀စလႅာမ္) ၏ ေရွ႕တြင္ မတ္တပ္ရပ္ ေနပါသည္။ ကၽြန္္္္္ေတာ္၏ လက္တြင္ ယပ္ေတာင္ တစ္ခုရွိပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ထို ယပ္ေတာင္ျဖင့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ မိုဟမၼဒ္ (ဆြာလႅလႅာဟု အလိုင္ဟိ ၀စလႅာမ္) အား ယပ္ခတ္ ေပးေနပါသည္။ 

ဤအိပ္မက္၏ တိတၱံဳမွာ “အသင္သည္ မမွန္ကန္ေသာ ဟဒီဆ္ ၾသ၀ါဒေတာ္မ်ားႏွင့္ မွန္ကန္ေသာ ဟဒီဆ္ ၾသ၀ါဒေတာ္မ်ားကို ခြဲျခားပစ္မည္” ဟူ၍ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၾကေလသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ က “ဤသို႔ အိပ္မက္ ျမင္မက္လိုက္သည့္အတြက္ ကၽြန္ေတာ္၏ ဆႏၵမွာ ပို၍ပင္ ရင့္က်က္လာခဲ့ပါသည္။

ေနာက္ဆံုးတြင္ အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္၏ နာမေတာ္ကို တသကာ “ဆြဟိဟ္ ဗုခါရီက်မ္း” ျပဳစုသည့္ လုပ္ငန္းကို စတင္လိုက္ ပါေတာ့သည္” ဟု ေျပာျပ ခဲ့ေလသည္။
ေအမာမ္ ဗုခါရီ က “ကၽြႏု္ပ္သည္ ဟဒီဆ္ ၾသ၀ါဒေတာ္ (၆၀၀၀၀၀) ေျခာက္သိန္းအနက္မွ ေရြးခ်ယ္ၿပီး မိမိ၏က်မ္းကို ျပဳစုျခင္းျဖစ္သည္” ဟု ေျပာျပ ခဲ့ပါသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ ဟဒီဆ္ ၾသ၀ါဒေတာ္ တစ္ပါးကို ေရးသားသည့္ အခ်ိန္တြင္ မေရးသားမီ အလ်င္ ေရခ်ိဳး၍ ဆြလာတ္ အစၥတိခါရဟ္ ႏွစ္ရကအတ္ ၀တ္ျပဳေလ့ရွိခဲ့ေပသည္။


ေအမာမ္ ဗုခါရီသည္ အထက္တြင္ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ကိုယ္စြမ္း ရွိသမွ်၊ ဥာဏ္စြမ္း ရွိသမွ် ႀကိဳးပမ္း အားထုပ္ကာ၊ အျပန္ျပန္ အလွန္လွန္ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ကာ၊ ေလးေလးနက္နက္ စိစစ္စူးစမ္းကာ၊ သတိ ၀ိရိယ ႀကီးစြာ ထားကာ၊ တိက် မွန္ကန္စြာ ေရးသားျပဳစုလာခဲ့ရာ (၁၆) ႏွစ္ ၾကာေညာင္းသည့္အခါ အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးေတာ္ျဖင့္ ဤက်မ္းႀကီး ၿပီးစီးသြားခဲ့ပါသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီသည္ ဆြဟီဟ္ ဗုခါရီက်မ္းႀကီး ေရးသားၿပီးစီးသြားေသာ အခါ မိမိက်မ္းကို ေအမာမ္ အဟ္မဒ္ ဗင္န္ ဟန္ဗလ္၊ ယဟ္ယာ ဗင္န္ မုအီန္၊ အလီ ဗင္န္ မဒီနီ ႏွင့္ ထိုေခာတ္ရွိ ဟဒီဆ္ ပညာရွင္မ်ားထံ တင္ျပ ခဲ့ပါသည္။ အားလံုးက ခ်ီးမြမ္းၾကပါသည္။ ဆြဟီဟ္ ဗုခါရီက်မ္းလာ ဟဒီဆ္ အားလံုး မွန္ကန္ေၾကာင္း တညီတညြတ္တည္း အတည္ျပဳ ၾကပါသည္။ ဟဒီဆ္ ေလးပုဒ္ ႏွင့္ ပတ္သက္၍သာ အနည္းငယ္ သေဘာကြဲလြဲ ၾကပါသည္။ သို႔တေစလည္း သုေတသီပညာရွင္မ်ားက ေအမာမ္ ဗုခါရီ၏ အဆိုကိုပင္ အသာေပးခဲ့ၾကေလသည္။
ဆြဟီဟ္ ဗုခါရီက်မ္းႀကီး ေရးသားၿပီးစီး သြားသည့္အခါ ကမၻာ့ ႏိုင္ငံ အသီးသီး မွ ဟဒီဆ္ပညာ ဆည္းပူးလိုသူမ်ားသည္ ေအမာမ္ ဗုခါရီ ထံသို႔ အင္တိုက္ အားတိုက္၊ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကေပသည္။
ဖရ္ဗရီ က ေျပာျပခဲ့သည္မွာ “ေအမာမ္ ဗုခါရီထံ ကၽြႏု္ပ္ တပည့္ခံသည့္ အခ်ိန္တြင္ ကၽြႏု္ပ္ အလ်င္ လူေပါင္း (၉၀၀၀၀) ကိုးေသာင္းတိတိ တပည့္ ျဖစ္ေနခဲ့ၾကၿပီ”

ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ ဆြဟီဟ္ ဗုခါရီ က်မ္းႀကီး အျပင္ - 
(၁) အဒဗုလ္မြတ္ဖရဒ္၊
(၂) ရဖိအုလ္ယဒိုင္နိ ဖိစ္ဆ္ဆြလာတ္၊
(၃) ကိရာအတ္ ခလ္ဖလိ အိမာမ္၊
(၄) ဗစ္ရ္ရုလ္၀ါလိဒိုင္နိ၊
(၅) အတၱာရီ ခုလ္ကဗီရ္၊
(၆) အလ္ ေအာင္စတြ္၊
(၇) အဆ္ဆြဃီရ္၊
(၈) ခလ္ကု အဖ္အာလိလ္ အိဗာဒ္၊
(၉) ကိတာဗုႆ္ႆုအဖာအိ၊
(၁၀) အလ္ဂ်ာမိအုလ္ ကဗီရ္၊
(၁၁) အလ္မြတ္စ္ နဒုလ္ ကဗီရ္၊
(၁၂) ကိတာဗုလ္ အရွ္ရိဗဟ္၊
(၁၃) ကိတာဗုလ္ ဟိဗဟ္၊
(၁၄) အစာမီ အလ္ဆြဟာဗဟ္၊
(၁၅) ကိတာဗုလ္ အိလလ္၊
(၁၆) ကိတာဗုလ္ ၀ဟ္ဒါန္၊
(၁၇) ကိတာဗုလ္ မဗ္စူတြ္ ......... စသည္ျဖင့္

အျခား မ်ားစြာေသာက်မ္းမ်ားကို ေရးသားျပဳစုခဲ့ေပသည္။ မြတ္စ္လင္မ္ ေလာက အား အက်ိဳးျပဳ ခဲ့ေပသည္။ ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ မိမိ၏ ဘ၀ သက္တမ္း တစ္ခုလံုးကို အစၥလာမ္ စာေပျပဳစု ျဖန္႔ျဖဴးရာတြင္ပင္ ႏွစ္ျမဳပ္ ထားခဲ့ေလသည္။ ေအမာမ္ ဗုခါရီ က “ကၽြႏု္ပ္ သည္ အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္ ထံေတာ္တြင္ ဂ်ဟႏၷမ္ မီးေဘးမွ လြတ္ေျမာက္ ရန္အတြက္ ဤဆြဟီဟ္ ဗုခါရီက်မ္းကို အားထားရာ ျပဳလုပ္ထားပါသည္” ဟု ေျပာျပေလ့ ရွိခဲ့ ပါသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီသည္ ေလာကီေရးရာမ်ားတြင္ စိတ္မ၀င္စားခဲ့ေပ။ 
အမွန္တကယ္ သူေတာ္စင္ ျဖစ္ခဲ့ေပသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ ဖခင္ႀကီးထံမွ အေမြပစၥည္း ေျမာက္ျမားစြာ ရရွိခဲ့သည္။ 

ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ ရက္ေရာစြာ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းေလ့ရွိသည္။ အထူးသျဖင့္ ပညာ ဆည္းပူးေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ပို၍ ကူညီ ေထာက္ပံ့ေလ့ ရွိခဲ့ ေလသည္။

ဗုခါရီက်မ္းသည္ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္၏ ေနာက္ အမွန္ကန္ဆံုး က်မ္းႀကီး ျဖစ္သည္ဟူ၍ ကမၻာ့ မြတ္စ္လင္မ္ထုႀကီး တစ္ရပ္လံုးက လက္ခံထားသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ ဟစ္ဂ်္ရီ သကၠရာဇ္ (၂၅၆) ခုႏွစ္၊ အီဒုလ္ ဖစ္တိရ္၏ ညဥ့္ စေနေန႔ အိရွာ ဆြလာတ္ အၿပီးတြင္ အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္ ၏ အမိန္႔ေတာ္ခံသြားခဲ့ပါသည္။ 

အီဒုလ္ ဖစ္တ္ရ္ ပြဲေန႔ ဇုဟုရ္ ဆြလာတ္ အၿပီးတြင္ စမရ္ကႏၵ ၿမိဳ႕မွ ၆မိုင္ခြဲ အကြာရွိ ခရ္တန္က္ရြာတြင္ ဒဖန္ ျမဳပ္ႏွံထားခဲ့ပါသည္။ ယေန႔တိုင္ အထင္အရွားပင္။
ေအမာမ္ ဗုခါရီ ၌ သား တစ္ဦး တစ္ေယာက္မွ် မက်န္ရစ္ခဲ့ပါ။

ေအမာမ္ ဗုခါရီအား ဒဖန္ျမဳပ္ႏွံ ၿပီးေနာက္ ရက္ေပါင္း အေတာ္ၾကာျမင့္စြာ အထိ သခၤ်ဳိင္းတြင္းမွ သင္းထံု၊ သင္းႀကိဳင္၊ သင္းပ်ံ႕ေသာ နံ႔သာမ်ား ထြက္ေန ခဲ့ေပသည္။ သခၤ်ဳိင္းမွာ သင္းပ်ံ႕ ေမႊးေနခဲ့ေပသည္။
ေအမာမ္ ဗုခါရီ ၏ အသက္မွာ အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္၏ အမိန္႔ေတာ္ ခံယူ သြားခ်ိန္တြင္ (၁၃) ရက္ေလ်ာ့ (၆၂) ႏွစ္ ရွိခဲ့ပါသည္။

ေအမာမ္ ဗုခါရီ သည္ အလႅာဟ္ ၏ အခ်စ္ေတာ္ တမန္ေတာ္ျမတ္ မိုဟမၼဒ္ (ဆြာလႅလႅာဟု အလိုင္ဟိ ၀စလႅာမ္) ၏ ဟဒီဆ္ ၾသ၀ါဒေတာ္မ်ားကို တိက် မွန္ကန္စြာ ေရးသားျပဳစု၍ ကမၻာအ၀ွန္းသို႔ ျဖန္႔ခ်ီႏိုင္ခဲ့ေပရာ အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္သည္ ေအမာမ္ ဗုခါရီအား ဂ်ႏၷတ္ ဥယ်ာဥ္ေတာ္တြင္ အၿမဲ ထာ၀စဥ္ စံျမန္းခြင့္ ေပးသနားေတာ္မူပါေစသတည္း။

မြတ္စ္လင္မ္မ်ားသည္လည္း ဤမည္ေသာ ဗုခါရီက်မ္းႀကီးကို ရြတ္ဖတ္ ေလ့လာကာ တမန္ေတာ္ျမတ္ မိုဟမၼဒ္ (ဆြာလႅလႅာဟု အလိုင္ဟိ ၀စလႅာမ္) ၏ လမ္းစဥ္ကို ဖ၀ါးေျခထပ္ လိုက္နာက်င့္သံုး ႏိုင္ၾကသည္ ျဖစ္ပါေစတည္း။ အာမိန္း။ ။

(ဃာဇီ မုဟမၼဒ္ ဟာရွင္မ္)

ဟစ္ဂ်္ရီ သကၠရာဇ္
၁၄၀၈ ခုႏွစ္၊ ရဂ်ဗ္လ (၁၄) ရက္
ျမန္မာ သကၠရာဇ္
၁၃၄၉ ခု၊ တေပါင္းလဆုတ္ (၁) ရက္
ခရစ္ သကၠရာဇ္
၁၉၈၈ ခု၊ မတ္လ (၃) ရက္၊ ၾကာသပေတးေန႔။