Diindahání

Drop Down MenusCSS Drop Down MenuPure CSS Dropdown Menu

Monday, October 24, 2016

Uu Téñ (ဦးသန္႔) [1909-1974]

Uu Téñ: Zati Sólluk ór tin lombór ór segétirí (ဦးသန္႔)

Hayat :       1909-1974 (65 bosór)
Nagira:       Erawadi,  Péñthanów.
Entehal:     New York.
Hobor:       Cwedagon Zadi r hañsé Kandawmin Garden Mausoleam.
Furuickar: Jawaharlal Nehru Award for International Understanding, 1965 cón.


Uu Téñ oré Erawaddi ( ဧရာဝတီတိုင္း ),  Péñthanów ( ပန္းတေနာ္ ) Coór ot baf Uu Phonít ( ဦးဖိုးႏွစ္ ) ar maá Nan Touñg (ေဒၚနန္းေသာင္ ) e 1909 cón fébruary 22 taaríq ká zonom diyé. Baf or guictí Arakan raijjo, Akyab coórór Rohingya musúlman accíl. Péñthanów nagíhara dé éttolla fisé íbaré “ Péñthanów  Uu Téñ " boli dakí tó. U Téiñ ór bab maa deki soil códor, ar baf e Rengun ót mazé Turíyá Hóbori habos( သူရိယသတင္းစာ ) oré nealail. Bormár Researc goróyar Jomat ( ျမန္မာနိုင္ငံသုေတသနအသင္း ) oré yó bondi gorí baiccót sáñti accíl.   Baf moreddé ottót Uu Téñ cúde14 bosójjá accíl. Mirasí mamala lar maá ye 4 guá fua loi hamani hát bari accíl.
 U Téiñ gura hale Péñthanów Hai Eskul ót fonná forí, Rengun Kolej ( တကၠသိုလ္ ) ót Taarik fón ( ္သမိုင္းဘာသာရပ္ ) loi fonná foijjíl.
Uu Téñ ór Rengun Kolej ot forónor zobanar fotu, 1927.

É Pénthanów eskulot maicthorí gorá cúru gorí 25 bosórót é eskulot Heat Maictór boinníl.
E ottót Ma U Biñg ( မအူပင္ျမိဳ႕ ) coórót tákedé Fónná montiri ( ပညာအုပ္ ) Uu Nu (Bormár Uzir-e- Azom) r loi hatíl accíl. Uu Téñ é Ingilíc ar Bormís lói sábadé “Genda Lowká" ( ဂႏၱေလာက ) Mégezin  torzumar zibbat ( ဘာသာျပန္ ၿပိဳင္ပြဲ) ót sair bar fojjonto ek lombór fail.  Íbar foilar cúrur leká deki Ingilíc ot leikké. 15 bosór boic ót sábail. Mróprá Puñg Briñg ( ျမိဳျပပံုျပင္မ်ား), Naiñg Ngañ Bon Cuok Atóñg Gri Kyon Túñg Sa uok ( ႏိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္အသင္းၾကီးေက်ာင္းသံုးစာအုပ္), Boma Tít né Piññya Tít ( ဗမာသစ္ႏွင့္ပညာသစ္), Predawta Kerí (Tin zidó) [ျပည္ေတာ္သာခရီး (၃အုပ္တြဲ)]e.e kitaab ókkol có Elmi, Insániyot ór Soñba okkól oré Tila wá, Moñg  Téñ, U Téñ e.e holomi nam (ကေလာင္အမည္္ ) di leikké. Fonná elóm ( စာေပ ) or tosksra lekí baiccót ó tar mana ol oré sáf sáf gorí lekí tó, ar tar báfa ol ó hál hí zomana loi milhái tó.

Fonná forédé Zati torki oi, Torki óde zati fonná foré.

          [ Uu Téñ ]

Sóurír Zindegi

Bormá azaad faibar hañsé háñsé Uu Nu zehón Uzir e Azom óilo, Uu Téñ oré Rengun daki aní 1948 cón ot Redio Morkoz or Darikthar banai diyé. Yár baáde 1953 cón ót bormár hóbor ar Elani doftór ( ္ျမန္မာနိုင္ငံသတင္းႏွင့္ျပန္ၾကားေရးဌာန ) ót Kebínét Uzir ( အတြင္းဝန္ ) boinníl. 1951 tú 1957 cón foijjonto Uzir e azom or Ségetirí hísafé sori gorí, Uu Nu lla Boyan (မိန္႔ခြန္း) lekon, Bidecór sófor ol nal gorí don, bidecí gorba ókkol lói muulot oun e.e. ham ókkol gorí Uu Nu r biccaic hásel gorí faijjé.
Uu Téñ ar Tai Badcá Bhoumibol Adulyadej.
Uu Téñ ar Uzir-e-Azom Bormá Uu Nu.


Dec bidec ór Mocúwara ókkol becá bicít urí 1955 cón ot Indunícár Bandouñg coór ót goijjíl dé “fat no thanón hórkot"(ဘက္မလိုက္လွဳပ္ရွားမႈ ) oré cúru gorídí Foilar bar ór Ecía-afríka r dec ókkolór mujilís ór segétiri boinníl. Hámicá soyi uoré gorí soyí ladde oilé fissá no zai goittó dé Uu Téñ ar decór nomayinda Uu Nu lói unbon cúru oiyé loti 1957 cón ót mazé Zati Sólluk ( ကုလသမဂၢ ) ór Bormár decór hóbor gua hisáfé zimmádi New York ót diferai diyé. 1957 cón óttú 1961 fán bormár dayemi embási oi baáde yó Zati Sólluk ór Dusára Ségetiri Dag Hammarkjold hábar Jáñs docá oi moronor dara toitta Zati Sólluk ór Ségetiri hísafé zimmádari ada goijjíl. 1960 cón ót mazé Uu Téñ oré “Pyethoungzú Situ Tingáhá Pyandhéñg"( ျပည္ေထာင္စုစည္သူ သဂၤဟျပန္တမ္း ) mozin “Maha turá situ Bue”( မဟာသူရစည္ဘြဲ႕ ) loi fózí tobka ( ဗိုလ္ရာထူး ) loi cómman diyé. U u Téñ dekí Zati Sólluk ór Ségetirír tobkaré Ecíar dec okkólor bútottún foilár cúrut faildé uggúa hásti.

1961 cón Novambor ór 3 taarik ottùn cúru gorí Ségetirí Dag Hammarkjold ór nó furadé cómo ré toittá Ségetirí hísafe zimma diyé. 1962 cón Disembor 30 taarik ottú loti  1966 cón Novembor 3 taarik fán Ségetirí hísafé accíl.

Íbar  Ségetirí foilar miyad ót Cubár Misail góthoná (Cuba missile Crisis ) ré mila mincá gorídí Kuangor Decór Larair fózzat oré nifáidi faijjíl. Yánór zoriyá Duniyaiyé íbaré cómman goijjíl.
Uu Téñ ór Foribar

1966 cón Desembor 2 taaríkkiá Héfazoti Kounsil( လံုျခံေရးေကာင္စီ )ór  ek mot vút loi Dusára miyad Zati Sólluk or Ségetiri hísafé 1970 cón Disemborór 30 taarik fán goijjíl. Íbar dusára miyat ót boot ham goijjíl. Hasgorí Zati Sólluk ót Ecía ar Afrikar becá bicí dec ol goli fari bar maamala, doin afrikar hala rañga forokkí muhálef maamala, 1962 cón ot Yemon or maamala, 1967 cón ot Arob- Isarail sou dinná larai,  1968 ot baharin or fójjat, Prag hudiinna Hórkot (Prague Spring), Ceko Solovikía ré Soviet e címa tela hámla ( ဆိုဗီယက္က်ဴးေက်ာ္ ), Víyetnam ór larai, 1971cón ót Bangladec azaadillá India- Pakistán larai iín ór cánti ofán bonai difaijjé. 1962 cón ot mazé Amerika Soviyat Nizam Larair ottót duní badcá mazé  U Téñ e “Tesára noiya báca” estemal gorí bonai diyédé etolla soviyat e misail ór Gáñthi tulí loi gillgoi ar Amirika yó Cubá ré bondí okkol abar kúli diyé.

E maamala beggun ot mazé cánti nuksan oibar hótara ar lairár emkan accíl. Kintu U Téñ ór aholbon or sáñte mazottú bonai diyédé étollá laraittún ári faijjé.  Oxfort collej e 20 códír mocúr manuic zomagorí leikké dé “ Who's Who in the 20th Century ” kitaab ot mazé U Téñ ór hotá lekí dec bidec ór fojjat okkol oré nizam ór sáñté milai difaijjil hoi cúruttú leka asé.

Uu Téñ é Osin Uran Jinís (Unidentify Flying Object- UFO) oré dil laiggíl.  1967 cón ót Amerika zati Phizik ór elómdar Dr. Jame E.Mc Donald ré UFO babote Zati Sólluk ot hotá hoi fare fán gorí diíl.
1971 cón January 23 ót mazé Uu Téñ e honó wajá e Tesára miyad ham gorí nofaríbo bulí sáf sáf juwab diyé.  Héfazoti Kounsél é yó bout cápta fán zaga yánor kabel manuic tuwaiyé. Akhérottún, Kurt Waldhein oré basí zaga yánot diyé. U Téñ e tar miyad fúraibár 10 din agé kurt oré ham faldai diyé.

Uu Téñ oré fencén faibar fuñware fuñware New York Time hóbori habos 1971 cón Disembor 27 tarik ót “The Liberation of U Thant" súrhir tole becá bicí taarif goijjé. Souri goreddé ottót Uu Téñ é Palisade ar Douglas Avenuses rastat mazé,  rastar lo. 232 ót 4.78 eká doñr Riverdale, Bronn barizat tákito.

1974 cón Novembor 25 tarik ót Féccúa kensar loi New York coór ót entehal oiyé.
 Cwedagon Zadi r hañsé Kandawmin Garden Mausoleam.

U Téñ é Daw Teiñg Tin loi biyá gorí fuwa uggúa ar zii uggúa oiyé. Fuwa wá baf hamot taité docá oi mara giyé. Nati 4 gúa, futi 3 nuá yó  asé. Morot fuwa nati Uu Tén Myint( ဦးသန္းျမင့္ ) deki ugguá Taarik Elómdar( သမိုင္းပညာရွင္ ), Zati Sólluk ór Síyasí doftór( ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာဌာန ) ot mazé ugguá tojurubati soijjá. “The River of Lost Foot Steps" kitab oré Uu Ten Myint é lekí sábaiyé.

Háwala : ဦးသန္႔အတၳဳပၸတိၱ

No comments:

Post a Comment